امروزه تحقیقات و مطالعات زیادی درباره انواع رقص و تأثیر آنها بر سلامت روحی و جسمی انسان صورت گرفته است . رقص در حقیقت بدن ، احساسات و ذهن انسان‌ها را در لحظه حال درگیر می‌کند . از این رو ممکن است با تقویت سیستم ایمنی بدن ، از طریق عملکرد عضلانی و فرآیندهای فیزیولوژیکی، سلامتی را ارتقا دهد .
طبق مطالعات انجام شده در این راستا ، رقص اثرات ناشی از استرس ، تنش و خستگی مزمن را از بین برده و فرد را به تعادل جسمی ، روحی و روانی می‌رساند .
برخی از فواید انواع رقص شامل : بهبود شرایط روحی و تسریع در روند درمان ، افزایش تمرکز ، رهایی از اضطراب و کنترل اثرات ناشی از آن ، تسکین درد به واسطه تغییر احساسات ، افزایش توانایی جسمی است . علاوه بر موارد گفته شده ، رقص می‌تواند راهی موثر و مناسب برای تناسب اندام افراد در هر سن ، شکل و اندازهای باشد .
رقص چیست؟
رقص نوعی هنر نمایشی است که در آن بدن به صورت ریتمیک حرکت می‌کند .
تأثیر انواع رقصها بر سلامت روح و جسم
این هنر نمایشی به واسطه فرهنگ‌های مختلف ، انواع متفاوتی دارد : رقص سالنی، رقص دیسکو ، رقص موریس ، برخی از انواع سبک‌های رقص به شمار می‌روند که از گذشته تا اکنون بخشی از فرهنگ‌ها ، آیین‌ها و جشن‌های بشر باقی مانده اند .
اما امروزه بیشتر آنها جنبه تفریحی و خود بیانگری گرفته‌اند . اگرچه می‌تواند به عنوان یک فعالیت رقابتی نیز انجام شوند ، با این حال انواع رقص علاوه بر جنبه تفریحی و رقابتی ، می‌تواند روشی لذت‌بخش برای حفظ سلامت روحی و جسمی افراد به حساب آید . این فعالیت عملکردهای حرکتی ، عاطفی و فکری مغز را پشتیبانی می‌کند .
از تأثیرات رقصیدن بر سلامت انسان می‌توان موارد زیر را بیان کرد:
• بهبود وضعیت قلب و ریه‌ها
• افزایش قدرت عضلانی
• استقامت و آمادگی جسمانی
• افزایش آمادگی هوازی
• کاهش خطر پوکی استخوان
• کاهش علائم افسردگی
• هماهنگی
• چابکی و انعطاف‌پذیری بهتر
• بهبود تعادل و آگاهی فضایی
• افزایش اعتماد به نفس
• بهبود عملکرد ذهنی
• تقویت حافظه
• حفظ سلامت عمومی و روانی
و بهتر شدن مهارت‌های اجتماعی؛ اشاره کرد. رقص را می‌توان هم از نظر رقابتی و هم اجتماعی انجام داد. این موضوع می‌تواند یک انتخاب تفریحی و ورزشی عالی باشد، زیرا هر کسی در هر سنی می‌تواند شرکت کند.
عموماً بدن حرکاتی را تولید می‌کند که نوعی هنر به حساب می‌آیند . رقص نیز از معنویت ، هوش ،خودانگیختگی و کشف استفاده می کند و محیط مناسبی را برای رشد شناختی افراد فراهم می کند .
از این رو انواع رقص می‌تواند در بهبود بیماری‌های عصبی نظیر : سکته ، پارکینسون و فلج مغزی تأثیرگذار باشد .
برای کسب آگاهی عمیق تر درباره تاثیر حرکات رقصگونه و ریتمیک بر بیماریها و نابهنجاری های ذهنی و روانی و جسمی خواندن مقاله حرکت درمانی پیشنهاد می شود . این روش نوعی روان درمانی حرکتی نامیده می‌شود که می‌توان در آن با استفاده از حرکات بدن؛ توانایی‌های فکری، حرکتی و عاطفی را بهبود بخشید.
ژانرهای انواع رقص های خارجی
• رقص کلاسیک
• رقص محلی
• رقص مدرن
انواع رقص ها
در سراسر جهان ، اشکال مختلف رقص طی سال‌ها تکامل یافته ، برخی حتی از مرزهای منطقه‌ای خود عبور کرده و در سطح جهانی قرار گرفته‌اند . در اینجا برای اینکه بدانید و برای اطلاعات بیشتر برخی از انواع رقص در جهان را ارائه می‌دهیم .
1 - رقص بالیوود، هند
رقص بالیوود نوعی رقص است که در اکثر فیلم‌های بالیوود هند اجرا می‌شود .
در اجرای این فرم رقص از سبک‌های مختلفی استفاده می‌شود . از انواع رقص کلاسیک هندی می‌توان به ؛ کاتاک ، فولکلور هندی ، رقص شکم ، جاز ، محبوب غربی اشاره کرد . موسیقی بالیوود به دلیل طیف وسیعی از سبک‌ها و سهولت رقصیدن ، در بسیاری از نقاط دیگر جهان مقبولیت گسترده‌ای پیدا کرده است .
2- رقص باله، روسیه
هیچ نوع رقصی نمی‌تواند به لطافت باله روسی نزدیک شود . این سبک، یک فرم رقص هنری است که برای موسیقی اجرا می‌شود . مراحل باله روسیه به دقت و رسمیت بالایی نیاز دارد . شکل رقص باله کلاسیک که از دوره رنسانس ایتالیا نشات گرفته است ، در زمان حکومت پیتر بزرگ به روسیه وارد و از آن زمان به بخشی جدایی‌ناپذیر از جامعه روسیه تبدیل شد .
3- فلامینکو، اسپانیا
رقص فلامینگو یک فرم از انواع رقص معروف در سطح جهانی است که از اسپانیا آغاز شد. این رقص با توگ (نواختن گیتار) ، کنت (آواز)، پیتوس (ضرب انگشت) و پالماس (دست زدن) همراه است . فلامنکو اسپانیایی با رومی‌ها ارتباط نزدیکی دارد و سبک آن کاملاً آندلسی است .
ویژگیهای رقص فلامینگو چیست؟
در واقع رقص فلامنکو و موسیقی اش برای کولی های ناحیه ای در جنوب اسپانیا است . وجه تمایز رقص پا اسپانیایی به علت خلاقیتی است که اجراگران در بازی با ریتم ها به کار می برند و برای بیان حالا شور و هیجان بسیاری نشان می دهند . به همین دلیل شهرت بسیاری از هنرمندان فلامنکو به واسطه جذبه شان است .
نوسان صداها ، حرکات پر انعطاف دست ها و کوبیدن پاها بر زمین (زاپاتیادو) در این سبک تا حدی متاثر از سنت های اهالی شمال آفریقا (مغرب) و اعراب است . نامگذاری فرم های اصلی فلامنکو بر اساس سبک ها یا فرم موسیقیایی ( پالو) است .
برخی از این فرم ها عبارتند از : الگریا که نوعی حرکات آرامش بخش است .
سویلاناس : یک رقص مقدس در ضرب سه چهارم و شش هشتم است و ریشه در رقص کولی ها ندارد .
بولریاس : الگوهای ضرب دوازده تایی نامنظم آن منجر به آزادی بیشتر برای اجرای بداهه می شود .
سولیا : سبک زنانه پرشور با ضرب های دوازده تایی که ویژگی آن حرکت های مارپیچی دست ها و لگن است .
flamenco در حال حاضر ، در بسیاری از کشورهای جهان تدریس می‌شود . اما در ایالات متحده و ژاپن بیشترین محبوبیت را دارد . به گونه‌ای که در این کشورها تعداد مدارس رقص فلامینگو بیشتر از مدارس اسپانیا است .
4 - رقص بریک، ایالت متحده
Breakdancing ، که به آن B-boying یا break نیز گفته می‌شود ، یک سبک رقص خیابانی از انواع سبک های رقص هیپ هاپ است که بین جوانان در ایالات متحده و بسیاری از نقاط دیگر جهان از محبوبیت بالایی برخوردار است .
این فرم رقص ، ابتدا در میان جوانان آمریکایی آفریقایی و پورتوریکو ریشه دواند و به دلیل فرمی که دارد ، به واسطه رسانه‌ها، در سایر مناطق قاره آمریکا و اروپا گسترش یافت . چهار نوع حرکت فریز ، تاپ راک ، حرکات قدرتی و پایین آمدن ، در استراحت رقص دخیل هستند .
5 - رقص شکم، خاورمیانه
رقص شکم از رقص‌های محلی خاورمیانه است که بر حرکات پیچیده پایین تنه تأکید دارد . این سبک به دلیل حرکات پیچیده و زیبا ، توجه افراد زیادی را به خود جلب کرده و طرفداران و پیروان جهانی زیادی دارد . این سبک نه‌تنها از نظر حرکات ، بلکه لباس رقصندگان آن نیز طی قرن‌ها تکامل یافته است .
6 - تانگو، آرژانتین
تانگو از انواع رقص شریکی یا دو نفره است . این سبک برای اولین بار در دهه 1880 ، در امتداد رودخانه ریور که مرز طبیعی بین اروگوئه و آرژانتین است ، آغاز شد . امروزه بسیاری از سبک‌های مختلف تانگو وجود دارد . همچنین هر ساله مسابقات بین‌المللی رقص تانگو برگزار می‌شود که نشان از محبوبیت آن دارد .
7 - کابوکی، ژاپن
kabuki یک سبک درام در تاتر ژاپن است که بین مردم این کشور محبوبیت بالایی دارد . رقص کابوکی در سال 1630 ، در بستر خشک رودخانه کیوتو آغاز شد .
کابوکی به معنای موسیقی ، رقص و بازیگری است . البته فرم عجیب و غریب این رقص به نظر با معنای لغوی اش عجیب می آید زیرا شهرت این نمایش بیشتر در ارتباط با محتوای اغواگرانه اش می باشد به طوری که حضور بانوان از سال 1629 و پسران جوان از 1652 در اجراهای کابوکی ممنوع اعلام گردید . این ممنوعیت توسط نخبگان و اهل فرهنگ که حامی سبک بومی ژاپن بودند ، اجرا شد . آنها حرکات آوانگارد تاتر کابوکی را متناقص با تاتر سنتی ژاپن می دانستند . کابوکی در مقایسه با استانداردهای غربی هم نمایشی نسبتا طولانی و کند به شمار می آید . در نوع کلاسیک تصویر سازی و احساسات بدیعی در ترکیبی از رقص ، حرکت، موسیقی ، لباس محلی ، گریم و افکت های نمایشی با شور و هیجان اجرا می شد .
بازسازی این درام نمایشی حرکت محور و اجرای آن امروزه مورد توجه زنان و مردان بسیاری در سرتاسر جهان است . ایچیکاوا از جمله هنرمندان شناخته شده سبک کابوکی در جهان است .
8- سالسا، کوبا
سالسا که به شدت تحت تأثیر فرهنگ آمریکای لاتین (به ویژه کوبا و پورتوریکو) قرار دارد ، به عنوان یک شکل رقص اجتماعی در شهر نیویورک آغاز شد . حرکات سالسا می‌تواند ریشه در رقص چاچاچا ، مامبو ، پسر کوبایی و همچنین سایر اشکال رقص داشته باشد .
انواع رقص طی سال‌ها تکامل یافته است . به گونه‌ای که امروزه برخی از آنها در سطح جهانی مطرح می‌شوند .
9 - سامبا، برزیل
سامبا مترادف با کارناوال معروف برزیل است . این یک سبک رقص متناسب با موسیقی برزیلی است که ریشه در آفریقا دارد . در حقیقت از طریق برده‌های آفریقایی که به همراه اربابان اروپایی خود به آمریکای لاتین وارد شده‌اند ، به این کشور رسیده است .
سامبا با ریتم و لباس‌های پر زرق و برق همراه است و به عنوان بخش جدایی‌ناپذیر از فرهنگ برزیل محسوب می‌شود .
10- بهانگرا، هند
بهانگرا نوعی رقص است که از منطقه پنجاب هند آغاز شده و با سرگرمی و شکوه همراه است . Bhangra یکی از سبک های اصیل و کلاسیک رقص هندی است که ریشه های آن به هند باستان و مناطق جنوبی این کشور در قرون دوم و سوم قبل از میلاد بر می گردد .
حالات این سبک تا حد زیادی متاثر از آئین هندو است و در گذشته در معابد و بارگاه ها توسط زنان اجرا می شد . تکنیک بهاراتاناتیام با استفاده از زبان بدن و حرکات مدون و دقیق دست و پا و سر به روایت افسانه های کهن و مفاهیم معنوی می پردازد .
در گذشته تنها یک اجراگر با همراهی یک گروه موسیقی اجراهایی در حدود یک تا دو ساعت داشت . اما در برداشت های مدرن از این سبک ، اجراهای گروهی نیز برای روایت یک موضوع یا داستان استفاده می شود .
این سبک مانند سایر انواع رقص هندی ، سرشار از نمادهایی برای بیان وجوه مختلف هستی مانند تولد و عشق و عبادت است . اجرای ریتم های ضد ضرب پیچیده این رقص با ضربات پا به نمایش در می آید . دست ها از طریق مودراها (ژست های نمادین دست ) داستان را روایت می کنند و حالات صورت وطیفه انتقال حس و حال فضای داستان را دارند.
اجرای اصلی در بسیاری از برنامه‌های اجتماعی مانند : مراسم ازدواج، برنامه‌های فرهنگی و در سراسر هند اجرا می‌شود . همچنین در فیلم‌های بالیوود تولید شده در این کشور نیز استفاده می‌شود . سبک راحت و سرگرم کننده این رقص ، طرفداران زیادی را در سایر نقاط جهان دارد .
11. والس، ایتالیا
این رقص زیبا و آرام دو نفره برای اولین بار در اواسط قرن نوزدهم معرفی شد و با موسیقی آهنگساز معروف “یوهان اشتراوس” محبوبیت بیشتری پیدا کرد . امروزه این رقص نشان‌دهنده استاندارد طلا و معروف‌ترین رقص سالنی در سراسر جهان است .
12 - چاچاچا، آمریکای لاتین
این رقص با ریتمیک فوق‌العاده خلق شده است . در حقیقت ترکیبی از حرکات آهسته و بسیار پرانرژی است . به همین دلیل در جهان طرفداران بسیاری دارد .
13 - مامبو، کوبا
رقص مامبو، سبکی است که با موسیقی به همین نام همراه است . برای اولین بار در دهه 1930 در کوبا معرفی شد و توانست به محبوبیت بالایی در جهان دست یابد . این محبوبیت نیز به واسطه رقاصان و موسیقی‌دانان معروف نظیر : پرز پرادو ، بنی موره ، تونگول ، آدالبرتو مارتینز ، روزا کارمینا و لیلیا پرادو بدست آمده است .
14 - کویک استپ، نیویورک
Quickstep ، شامل حرکات سبک و سریع ، قدرتمند و هماهنگ است . این سبک یکی از معروف‌ترین انواع رقص در جهان و جزو رقص سالنی محسوب می‌شود .
15 - چارلستون، ایالات متحده
این رقص با آهنگ معروف “چارلستون” توسط آهنگساز و پیانیست مشهور “جیمز پی جانسون” محبوب شد و به سرعت ، رقصندگان مشتاق در ایالات متحده را تسخیر کرد .
رقص بوگی وگی چیست؟
این رقص همانند چارلستون از خانواده رقص لیندی هاپ است که با موسیقی بوگی ووگی Boogie-woogie سبکی از موسیقی است که در اواخر دهه ۱۹۲۰ به واسطه سیاهپوستان محبوبیت داشت ، رقصیده می شود . این سبک موسیقی در ابتدا برای ساز پیانو بود بعدها در گیتار با موسیقی کانتری و موسیقی گاسپل توسعه یافت . بوگی ووگی مخصوص رقصیدن است
16 - بولرو، آرژانتین
بولرو یک رقص آرژانتینی است ، ولی انواع مختلف سبک‌های بین‌المللی به همین نام در کوبا و اسپانیا نیز معرفی می‌شود . نسخه محبوب سالنی این سبک ، امروزه بر اساس بولرو کوبایی ساخته شده است که با نام “رومبا” نیز شناخته می‌شود .
17 - تَپ، ایالات متحده
این رقص بسیار محبوب برای اولین بار در دوران ممنوعیت ، دهه 1920، در ایالات متحده ، توسط برده‌های آفریقایی ایجاد شد . رقص تپ با اجرای برادران نیکلاس وارد جریان اصلی شد و طی چند سال کوتاه ، رقص تپ هالیوود و سپس کل جهان را تسخیر کرد . رقص پویا و پر انرژی شافل نیز در این دسته بندی قرار دارد .
18 - مون والک، ایالات متحده
این رقص بسیار معروف که باعث توهم قدم زدن به سمت عقب می‌شود ، ابتدا توسط آیکون پاپ مایکل جکسون در مارس 1983 انجام شد . از آن زمان به بعد، به شهرت سیاره‌ای دست یافت. هیچ رقصی تاکنون نتوانسته به درجه موفقیت Moonwalk در جهان برسد .
12 -لامبادا، پارا
رقص لامبادا چیست؟رقصی که صاف ایستاده و پاها به اندازه عرض شانه باز است . شروع رقص با انتقال وزن کل بدن خود از یک پا به پای دیگر است ، در حالی که به طور همزمان حرکات را با لگن انجام می دهید ، مثل اینکه شماره هشت را در هوا می کشید .
در ابتدا ، ممکن است انجام این حرکت بسیار دشوار به نظر برسد . اما با کمی تمرین حرکات لامبادا به راحتی قابل اجراست . پس از تسلط بر حرکت اولیه ، می توانید الگوی رقص را پیچیده کنید . حرکت مداوم باسن با قدم های کوچک به جلو در کل رقص وجود دارد . هنگام حرکت ، پاهای چپ و راست را به سمت کنار بچرخانید . همچنین می توانید حرکات دست را اضافه کنید و آنها را بلند کنید یا با حرکات صاف دست اجرا کنید .
رقص لامبادا چیست که در دهه 1980 به محبوبیت بین‌المللی رسید . این رقص معروف که از پارا نشأت گرفته است ، موفق شد جنبه‌های Forro ، Salsa ، Merangue ، Maxixe و Carimbó را با هم ادغام کند و به یک سبک رقص فراموش نشدنی تبدیل شود .
20 - پولکا
ظهور پولکا در اواسط قرن نوزدهم یکی از بزرگترین “دیوانه های رقص” را ایجاد کرد که در جهان تاکنون دیده نشده بود . این رقص توانست سبک‌های بی‌شمار دیگر را تحت تأثیر قرار دهد . به گونه‌ای که رقص ملی بسیاری از کشورهای اروپایی شد . این سبک در کل نیمکره غربی بسیار محبوب است .
21. سوینگ، سواحل شرقی
رقص سوینگ دارای تنوع بسیاری است که از مشهورترین آنها “چرخش سواحل شرقی” است . این رقص شریکی ، امروزه با نام‌های Eastern Swing ، Jitterbug ، American Swing ، East Coast Lindy و Lindy شناخته می‌شود . همچنین از دهه 1940 تا 1960 به عنوان جایگزینی برای انواع دیگر رقص‌های سخت ، که به سختی یاد می‌گیرند ، ایجاد شده است .
22. کاپوئرا، برزیل
Capoeira رقصی بی‌نظیر که از موسیقی ،رقص و آکروباتیک الهام گرفته است و می‌توان آن را در حرکات رزمی آفریقایی-برزیلی به همین نام یافت.
تمرین کنندگان این هنرهای رزمی به رقصنده‌های ورزشی مشهور هستند که می‌توانند با استفاده از حرکات رقص مانند ، مانورهای سریع و پیچیده‌ای را انجام دهند . همچنین می‌تواند طیف گسترده‌ای از ضربات ، چرخش ، پرش و دیگر تکنیک‌های مورد استفاده در جنگ را به همراه داشته باشد .
امروزه ، کاپوئرا به عنوان یکی از مشهورترین میراث فرهنگی برزیل و آمریکای جنوبی مشهور است .
رقص کاپوئرا همچون رقص زومبا از رقص‌هایی است که بر پایه ورزش است که حرکات رزمی را نیز شامل می شود . به دلیل تحرک بالا و تکنیک‌های ورزشی ، ورزش کاپوئرا تأثیر بسیاری در حفظ تناسب اندام و سلامتی افراد دارد .
23 - رقص معاصر
رقص معاصر نوع بسیار پیچیده‌ای از رقص اجرایی مدرن است که از اواسط قرن بیستم به عنوان جایگزینی برای سبک‌های رقص کلاسیک (مانند باله) ، سبک‌های مدرن (رقص آزاد) و رقص جاز شکل گرفت .
تمرکز بر حرکت آزاد پا ، استرس شدید بر تنه، بی‌نظمی رقص ، غیرقابل پیش بینی بودن ، اقدامات متعدد و همزمان ، بداهه نوازی و لباس‌ها ، صحنه‌ها و نورپردازی غیراستاندارد، این رقص را به اوج صحنه رقص هنر مدرن سوق داده است.
24 - رقص مدرن
رقص مدرن، نوعی رقص اجرایی و با نفوذ است که به‌عنوان واکنشی در برابر باله کلاسیک و سبک حرکتی آن نشأت گرفته است. رقص مدرن که در اواخر قرن نوزدهم و اوایل تا اواسط قرن 20 توسط عوامل زیادی شکل گرفت ، به یک سبک رقص آزاد رایج تبدیل شد . این سبک شامل عناصر هنر پرفورمنس ، تکنیک انتشار ، بداهه پردازی و بداهه نوازی است .
25 - رقص پانک
رقص پانک در واقع ترکیبی از رقص‌های سنتی و مدرن است که بسیار پرانرژی و گاهی با خشونت همراه است . این سبک رقص با تماس قوی و کامل بدن مخاطبان گروه زنده مشخص می‌شود . با دست اندازهای مکرر و لگد زدن به تنهایی و به صورت گروهی اجرا می‌شود.
در حالت کلی رقصها براساس فرهنگ‌های مختلف سراسر جهان شکل می‌گیرند . برخی از انواع رقص ، طی سال‌ها و به مرور دستخوش تغییرات قرار گرفتند و به شکل امروزی درآمدند .
اسامی انواع رقص
رقص نمایشی
رقص آئینی
رقص عرفانی
رقص محلی یا فولکلور
رقص سنتی یا ملی
رقص‌های بالروم
رقص‌های اجتماعی
رقص بداهه فردی
رقصها در حقیقت هویت و فرهنگ ملل مختلف را نشان می‌دهند . در گذشته رقصها فقط جنبه تفریحی داشتند . اما امروزه در درمان بیماری‌های روحی و جسمی نیز به کار برده می‌شوند.
در واقع انواع رقص به چند دسته کلی تقسیم بندی می شود .
انواع رقص خارجی
رقص مدرن
در سراسر جهان ، همراه با ژانرهای موسیقی مانند هیپ هاپ ، جاز ، مرنگ ، باچاتا ، فانک ، سالسا ، پاپ ، تکنو ، هاوس ، راک و غیره ارائه می شود.
رقص بالروم
رقص های استاندارد بالروم شامل :
• والس ( waltz )
• Foxtrot (فاکستروت )
• Jive (جیو )
• Lindy Hop (لیدی هاپ )
رقص های آمریکای لاتین نیز بخشی از رپرتوار رقص بالروم هستند.
• Quickstep (کوئیک استپ )
• Rumba ( رومبا )
• samba ( سامبا )
• سالسا (salsa )
• باچاتا ( bachata )
• Cha-Cha (چاچا)
• Mambo ( مامبو )
• Pasodoble (پاسودوبل)
• کومبیا
برخی دیگر از رقص های رایج که امروزه جهانی شده ؛
رقص عربی یا شکم ، فلامنکو ، رقص اسکاتلندی، رقص روبان، پانک، هیپ هاپ، جاز، مرنگه، فانک، پاپ، تکنو، هاوس، راک
