چکیده :
منیزیم چهارمین ماده معدنی مهم در بدن شماست و حضور آن برای عملکرد کلی بدن ضروری است. در سطح سلولی، منیزیم به طور همزمان در انجام صدها فرآیند مختلف در سراسر بدن نقش دارد و بدون منیزیم بدن به طور کامل از کار می افتد. بنابراین دریافت کافی منیزیم بسیار اهمیت دارد.
یکی از مهم ترین نقش های منیزیم در بدن، تنظیم سطح قند خون است. در نتیجه منیزیم می تواند به کنترل دیابت و پیشگیری از دیابت نوع 2 کمک نماید. با این وجود تعداد زیادی از افراد مبتلا به دیابت به ویژه مبتلایان به دیابت نوع 2 دچار کمبود منیزیم هستند. این مشکل معمولا با مقاومت به انسولین همراه است. اگر آزمایشات نشان دهنده سطح پایین منیزیم باشد و بدن حساسیت به انسولین داشته باشد، به احتمال زیاد بدن منیزیم اضافی را از طریق ادرار از دست می دهد. در بیماران دیابتی وابسته به انسولین (دیابت نوع 1) نیز مقاومت به انسولین باعث کمبود منیزیم خواهد شد.
بیشتر افراد دیابتی دچار کمبود منیزیم هستند، زیرا معمولا بدن از طریق افزایش حجم ادرار سعی در حذف قند اضافی بدن دارد. کلیه ها تعادل منیزیم را حفظ می کنند، ولی فشار بسیار زیادی بر آن ها وارد می شود و در نتیجه مقداری منیزیم از طریق ادرار دفع می گردد.
فواید منیزیم برای دیابت
-
منیزیم و کاهش فشار خون
افراد مبتلا به دیابت به دلیل فشار زیاد وارده به رگ های خونی، با فشار خون بالا و تصلب شرائین دست به گریبانند. این افراد برای کاهش فشار خون باید مصرف منیزیم را افزایش دهند.
تحقیقات نشان می دهد بیماران دیابتی که فشار خون بالا دارند، پس از مصرف غذاها و مکمل های حاوی منیزیم با کاهش فشار خون روبرو می شوند.
مصرف منیزیم در افرادی که فشار خون آن ها در حد طبیعی است، باعث کاهش فشار خون وعوارض آن در دیابت نمی شود. بلکه بهتر است بگوییم منیزیم، منجر به حفظ تعادل فشار خون می شود.
-
منیزیم و تنظیم سطح قند خون
منیزیم مسئول تنظیم عملکرد انسولین و سرعت سوخت و ساز گلوکز در بدن است. این ماده معدنی با بهبود عملکرد انسولین و تنظیم سطح گلوکز باعث کاهش سطح قند خون می شود. در افراد مبتلا به دیابت نوع 2، منیزیم با کاهش مقاومت به انسولین، مدیریت دیابت را تسهیل می نماید.
-
منیزیم و کاهش بیماری های قلبی عروقی
فشار خون بالا خطر سکته قلبی و مغزی و سایر مشکلات قلبی را افزایش می دهد. منیزیم با کاهش فشار خون در کاهش موارد فوق موثر است.
علاوه بر این منیزیم ضد التهاب است. افراد دیابتی به دلیل سطح قند خون بالا در معرض التهاب هستند. زیرا بدن افزایش سطح قند خون را به عنوان یک مهاجم تلقی می کند و سیستم ایمنی برای این مهاجم پاسخ ایمنی آغاز می کند. پاسخ ایمنی باعث التهاب مزمن و بروز مشکلات سلامتی از جمله بیماری قلبی و سکته می شود و منیزیم با کاهش التهاب، خطر بروز مشکلات قلبی را کاهش می دهد.
-
منیزیم و پیشگیری از دیابت
در مطالعاتی که به منظور بررسی تاثیر منیزیم در پیشگیری از دیابت نوع 2 و بهبود حساسیت به انسولین انجام شد، مشخص شد که به ازای هر 100 میلی گرم منیزیم، خطر ابتلا به این نوع دیابت 15 درصد کاهش می یابد.
انواع مکمل های منیزیم
مکمل های منیزیم انواع مختلفی دارند.علاوه بر این که هر کدام برای بیماری خاصی مناسب تر است، نرخ جذب متفاوتی نیز دارند. انواع مکمل های منیزیم به شرح زیر است:
- سولفات منیزیم
- گلیسینات منیزیم
- کلرید منیزیم
- گلوکونات منیزیم
- اکسید منیزیم
- لورات منیزیم
- سیترات منیزیم
- کربنات منیزیم
- منیزیم رئونات
- لاکتات منیزیم
- منیزیم آسپارتات
اکسید منیزیم بر بهبود کنترل قند خون موثر است. زمانی که در آزمایش های بالینی به افراد مبتلا به دیابت که تا حدود کمی دیابتشان کنترل می شد، روزانه 1000 میلی گرم اکسید منیزیم داده شد، پس از نیم ساعت سطح قند خونشان بهبود یافت.
این در حالی است که کلرید منیزیم، نحوه جذب گلوکز را بهبود می بخشد و در بهبود سطح قند خون ناشتا موثر است. طی یک مطالعه، افرادی که روزانه 300 میلی گرم کلرید منیزیم مصرف کردند، پس از گذشت 16 هفته سطح گلوکز ناشتای بهتری تجربه کردند.
با این وجود، برخی از انواع منیزیم مانند آسپارتات منیزیم تاثیری بر قند خون ندارند. طی یک مطالعه، بیماران دیابتی پس از 3 ماه آزمایش با مکمل آسپارتات منیزیم هیچ بهبودی در کنترل قند خون مشاهده نکردند.
مکمل های منیزیم می توانند به صورت خوراکی و به شکل کپسول، مایع، پودر و یا به صورت تزریق داخل وریدی و حتی به صورت موضعی به شکل کرم و روغن مصرف شوند.
البته برای مصرف مکمل و بهره مندی از فواید منیزیم در کنترل قند خون، باید حتما با پزشک خود مشورت نمایید.
منابع غذایی منیزیم که مناسب افراد دیابتی هستند
سطح منیزیم را می توان با استفاده از رژیم غذایی افزایش داد. در زیر به مواد غذایی که سرشار از منیزیم و دارای شاخص گلیسمی پایین هستند اشاره می کنیم که افراد دیابتی می توانند برای تامین منیزیم بدون نگرانی از ناسالم بودن آن ها، در رژیم غذایی خود استفاده کنند:
- سبزی های برگی به ویژه کلم پیچ و اسفناج
- غلات کامل مانند برنج قهوه ای، بلغور جو دو سر و نان گندم کامل
- سیب زمینی شیرین
- بادام درختی و بادام هندی
- حبوبات و عدس
- آووکادو
- سینه مرغ
مقدار منیزیم توصیه شده روزانه برای مردان بالغ 410 تا 420 میلی گرم و برای زنان بالغ 320 تا 360 میلی گرم است.
با آزمایش کل سرم منیزیم می توان کمبود منیزیم را تشخیص داد. افرادی که کمبود منیزیم دارند با علائمی چون حالت تهوع، گرفتگی عضلات، خستگی و از دست دادن اشتها مواجهند.
خطرات مصرف بیش از حد منیزیم
مصرف منیزیم بیش از مقدار توصیه شده روزانه، می تواند سمیت منیزیم ایجاد کند که با حالت تهوع، استفراغ، ضربان قلبی نامنظم، مشکل در تنفس و حتی ایست قلبی همراه است.
البته عوارض جانبی بالا با مصرف مکمل ها ایجاد می شود و منیزیم اضافی که از غذا دریافت می شود از طریق کلیه ها دفع می شود.
علاوه بر این به دلیل حذف منیزیم اضافی از طریق کلیه ها می تواند موجب ضعف در عملکرد کلیه ها شود.
همچنین مکمل های منیزیم به دلیل ملین بودن ممکن است در برخی افراد باعث اسهال شود.
برخی افراد با مصرف مکمل ها دچار ناراحتی در ناحیه روده می شوند. در چنین مواردی توصیه می شود که از مکمل های موضعی استفاده نمایند. برای جلوگیری از حساسیت های پوستی، ابتدا مکمل را بر روی قسمت کوچکی از پوست امتحان کنید و پس از اطمینان از عدم واکنش آلرژیک به مصرف خود ادامه دهید.
