فرمول BMI شاخص توده بدنی و نحوه محاسبه BMI

زمانی که بحث سلامت افراد به میان می آید، شاید اولین نشانه سلامت افراد از دید اکثریت وزن شخص باشد. اما باید توجه داشت که وزن به تنهایی نمی تواند تعیین کننده سطح سلامت افراد باشد و برای تشخیص سلامت کامل نیاز به شاخص های دیگر نیز هست.
یک مثال به درک بهتر موضوع کمک خواهد کرد:
آیا می توان گفت دو نفر که وزن آن ها عدد برابری است وزن متناسبی دارند؟
به طور قطع نمی توان پاسخ داد، باید قد فرد هم ذکر می شد تا بتوان پاسخ دقیق داد. با این مثال به یک فرمول محاسباتی می رسیم که بی ام آی نام دارد، و نشاندهنده تناسب قد و وزنتان است. به عبارت ساده تر بی ام آی به این سوال پاسخ می دهد:
آیا قد شخص با وزنش تناسب دارد یا خیر؟
شما با دانستن بی ام آی بدنتان، ذهنیت نسبی از وضعیت جسمیتان بدست می آورید که شما را در تصمیم گیری برای ادامه همان سبک زندگی فعلی یا لزوم توجه به بهبود و حفظ سلامتی کمک خواهد کرد.
BMI شاید یک فرمول بنظر برسد اما واقعیت این است که برای افراد مختلف، این فرمول دارای جدول بندی های مختلف است که با توجه به آن باید محدوده وزنی ایده آل فرد مشخص شود و بعد نسبت به روند زندگی آینده شخص تصمیم گرفته شود.
پس اگر قصد تعیین شاخص توده بندی را دارید، از منابع معتبر استفاده کنید و وضعیت حال حاضر خودتان را در نظر بگیرید.
توصیه می کنیم این مقاله را تا آخر مطالعه کنید تا بتوانید از این فرمول با اطمینان برای بدست آوردن تناسب یا عدم تناسب قد و وزنتان استفاده نمایید.

شاخص توده بدنی BMI چیست؟

بی ام آی (BMI) که مخفف (Body Mass Index) به معنی شاخص توده بدنی است.

توجه داشته باشید که BMI بر خلاف گفته برخی از مقالات، توانایی اندازه گیری و سنجش مقدار چربی شما را ندارد و به دلیل آسان بودن فرمول محاسباتی برای تشخیص اضافه وزن و یا کمبود وزن استفاده می شود.

بخوانید: 6 راه علمی ساده برای از بین بردن چربی شکم

نحوه محاسبه BMI یک فرد بزرگسال (19 سال به بالا)

گام اول محاسبه BMI: خودتان را وزن کنید و عدد را به کیلو گرم یادداشت کنید. مثال وزن55 کیلو 400 گرم را به صورت 4/55 بنویسید.
گام دوم محاسبه BMI: قدتان را بر حسب متر اندازه گیری و یادداشت نمایید. مثال قد 164سانتی متر را 64/1 بنویسید.

فرمول BMI شاخص توده بدنی به زبان ساده : وزن (کیلو گرم) تقسیم بر قد (متر) به توان 2

حال برای محاسبه BMI، عدد های مثال بالا را در فرمول جایگزین می کنیم و عددی که به دست می آید، 21 است.

بعد از محاسبه عدد مربوط به شاخص توده بدنی نوبت مقایسه آن با عدد های زیر است:

اگر BMI زیر 18.5 باشد یعنی شخص کمبود وزن دارد.
عدد BMI بین 18.5 و 24.5 یعنی شخص دارای وزن ایده آل است.
اگر BMI بین 25 و 29.9 باشد یعنی فرد دچار اضافه وزن می باشد.
عدد BMI بین 30 و 34.9 یعنی شخص چاق است.
اگر BMI بالای 35 باشد یعنی فرد به چاقی مفرط مبتلا است.

در مثال بالا عدد شاخص توده بدنی 21 بود و نشان از متناسب بودن قد و وزن شخص است.

بخوانید : 11 راهکار علمی برای پیشگیری از دیابت نوع 2

هر کدام از دسته بندی های اعداد BMI به ما چه می گویند؟

اگر BMI زیر 18.5 باشد، لازم است فرد ضمن مراجعه به پزشک علت پایین بودن وزنش را بررسی نماید و در صورت سلامت شخص، از یک متخصص تغذیه برای رسیدن به وزن نرمال کمک بگیرد.
در صورتی که عدد BMI بین 18.5 و 24.5 این عدد نشاندهنده وزن ایده آل است اما در صورتی که علائمی از بیماری در شخص مشاهده شد حتی در صورتی که فرد از لحاظ ظاهری سالم به نظر برسد، باز نباید چکاپ های دوره ای را ترک نماید. ولی در حالت کلی این شخص می تواند ضمن حفظ رژیم غذایی، سبک زندگی و ورزش، این محدوده از بی ام آی را حفظ نماید و از سلامتی نسبی برخودار باشد.
اگر BMI بین 25 و 29.9 باشد، همانطور که اشاره شد، شخص دچار اضافه وزن می باشد و با مراجعه به پزشک متخصص، بعد از تشخیص علت بالا بودن وزن، درمان به شکل دارو ، رژیم درمانی و … شروع شود.
در صورتی که عدد BMI بین 30 و 34.9 باشد، فرد چاق باید با مراجعه به پزشک متخصص روند درمانی خود را با راهنمایی پزشک شروع نماید.

افرادی که در این محدوده بی ام آی هستند نباید تعلل کنند و برای برگشت به وزن نرمال و بهبود وضعیت سلامتی زودتر اقدام نمایند. زیرا سلامتی آن ها بیشتر در معرض خطر است.

محدوده خطرناکتر از BMI بین ردیف چهارم، BMI بالای 35 می باشد. در این مرحله شخص دچار چاقی مفرط است و در صورتی که شخص نتواند از روش های دارو و رژیم درمانی کمک بگیرد، کاندید جراحی لاغری خواهد بود.

آیا BMI می تواند شاخص مناسبی برای درک وزن ایده آل فرد باشد؟

به صورت کلی، بی ام آی به عنوان یک شاخص کلی برای اندازه گیری وزن ایده آل است، اما بی نقص نیست. زیرا نمی تواند درباره ترکیب بدن مثل میزان عضله، چربی، استخوان و سایر بافت ها اطلاعات واقعی به ما بدهد.

مثلا در فرد ورزشکار ممکن است تنها با در نظر گرفتن بی ام آی، فردی چاق بنظر برسد. در حالی که با وجود چربی کم و بدنی عضلانی، وی از وزن نرمال برخوردار می باشد. توصیه می شود این افراد از بادی آنالیز استفاده نمایند.

بخوانید: آیا ورزش باعث کاهش کلسترول می شود؟

مخلص کلام; شاخص توده بدنی و نحوه محاسبه BMI

یکی از فاکتورهای سلامت افراد، وزن نرمال است. شاخص توده بدنی یکی از معیارهایی است که در این زمینه می تواند کمک کننده باشد. ولی به دلیل این که در فرمول محاسباتی تنها از قد و وزن استفاده می کند نمی تواند معیار دقیقی باشد و تنها حسن آن تعیین سلامت فرد از لحاظ وزنی است و میزان چاقی فرد را مشخص نمی کند.