گوجه فرنگی؛ مفید و خوشمزه برای رژیم غذایی دیابتی ها

شاخص گلیسمی گوجه فرنگی

کربوهیدرات موجود در مواد غذایی تاثیر زیادی بر سطح قند خون دارند، بنابراین افراد مبتلا به دیابت باید نسبت به کربوهیدرات رژیم غذایی خود دقت کافی را داشته باشند.

شاخص گلیسمی یکی از معیارهایی است که به افراد دیابتی کمک می کند تا درباره تاثیر یک ماده غذایی بر سرعت افزایش قند خون آگاهی کسب کنند. این شاخص عددی بین صفر تا 100 است و هر چه عدد بزرگتر باشد، تاثیر آن ماده غذایی بر قند خون بیشتر خواهد بود.

خوشبختانه شاخص گلیسمی گوجه فرنگی 30 است و از این لحاظ گوجه فرنگی یک انتخاب عالی برای رژیم غذایی افراد دیابتی است. (زمانی که دیابت دارید، مصرف متعادل همه غذاهایی که شاخص گلیسمی آن ها کمتر از 55 است، انتخاب خوبی است.)

گوجه فرنگی در دسته غذاهای غیرنشاسته ای است و کالری کمی دارد و مصرف آن برای کسانی که سعی در کاهش وزن یا کنترل وزن دارند، مفید است.

ارزش غذایی گوجه فرنگی

95 درصد از بافت گوجه فرنگی را آب تشکیل می دهد و 5 درصد باقیمانده آن عمدتا فیبر و نشاسته است. یک گوجه فرنگی خام با وزن حدود 100 گرم دارای:

کالری: 18

آب: 95 درصد

پروتیئن: 0.9 گرم

کربوهیدرات: 3.9 گرم

فیبر: 1.2 گرم

قند: 2.6 گرم

چربی: 0.2 گرم

گوجه فرنگی سرشار از ویتامین C، E، K، A و فولات است. همچنین منبع خوبی برای دریافت پتاسیم، آهن، مس، مولیبدن، منگنز و فسفر است. لوتئین، زآگزانتین و لیکوپن از دیگر مواد مغذی موجود در آن هستند.

فواید گوجه فرنگی برای دیابت

در ادامه به برخی از مهمترین مزایای گوجه فرنگی برای دیابت اشاره شده است:

• گوجه فرنگی غذای غیر نشاسته ای است. در نتیجه کربوهیدرات و قند کمی دارد و مانع افزایش سریع قند خون می شود.
• شاخص گلیسمی گوجه فرنگی پایین است و قند طبیعی آن به آهستگی وارد جریان خون می شود. بنابراین مصرف متعادل آن خطری برای افراد دیابتی ندارد.
• گوجه فرنگی دارای رنگدانه ای به نام لیکوپن است که رنگ قرمز به آن می دهد. این ماده در کاهش خطر بیماری قلبی و پیشگیری از دژنراسیون ماکولا (تباهی لکه زرد) مرتبط با دیابت موثر است.
• گوجه فرنگی به دلیل کالری پایین به حفظ وزن نرمال و کاهش وزن در افراد دیابتی چاق کمک می کند.
• گوجه فرنگی منبع غنی از فیبر است و اسیدهای آن در بهبود هضم موثرند.
• گوجه فرنگی سرشار از آنتی اکسیدان است و در کاهش التهاب و عوارض مرتبط با کلیه ها مفید است.
• آنتی اکسیدان هایی مانند بتاکاروتن با بهبود عملکرد آنزیم های بدن در کنترل دیابت نقش دارد.
• فیتونوترینت های موجود در گوجه فرنگی از لخته شدن غیر عادی خون جلوگیری می کند. (در افراد مبتلا به دیابت به دلیل چسباک تر شدن پلاکت های خونی، خطر لخته شدن خون افزایش می یابد. 

زمان مصرف گوجه فرنگی

با خوردن گوجه فرنگی در وعده صبحانه می توانید 40 درصد از نیاز روزانه ویتامین C را تامین کنید. اما برخی تحقیقات مصرف گوجه فرنگی در شب را با افزایش خطر ابتلا به دیابت مرتبط می دانند.

میزان مصرف گوجه فرنگی

شما می توانید بدون نگرانی، هر روز گوجه فرنگی بخورید. اگر گوجه گیلاسی انتخاب می کنید تا 7 عدد در روز و اگر گوجه معمولی می خورید، توصیه می شود یک و نیم عدد گوجه فرنگی با اندازه متوسط مصرف کنید. به طور کلی شما می توانید تا 200 گرم در روز گوجه فرنگی مصرف کنید.

توجه داشته باشید که این توصیه ها کلی است و دوز مناسب با توجه به سن بیمار، نوع دیابت، وسعت بیماری و … متفاوت است. بنابراین سالم و ناسالم بودن و دوز مصرف گوجه فرنگی برای یک فرد دیابتی را بهتر است پزشک تشخیص دهد.

راه های مصرف گوجه فرنگی

• مصرف آب گوجه فرنگی برای افراد مبتلا به دیابت نوع 2 مفید است. زیرا از مشکلات قلبی که یکی از عوارض شایع دیابت است، جلوگیری می کند. مطالعات نشان می دهند آب گوجه فرنگی در رقیق شدن خون موثر است.
• سوپ گوجه فرنگی درست کنید.
• گوجه گیلاسی را در هوموس یا حتی ماست به عنوان یک میان وعده مصرف کنید.
• گوجه فرنگی می تواند به صورت آبپز در داخل غذاها و به صورت کبابی در کنار غذا مصرف شود.
• گوجه فرنگی طعم دهنده خوب و مفیدی برای مرغ و ساندویج است.
• می توانید گوجه فرنگی خام را در سالاد و میان وعده ها استفاده کنید.

خطرات مصرف بیش از حد گوجه فرنگی

با وجود این که به طور کلی گوجه فرنگی بی خطر در نظر گرفته می شود، اما ممکن است، در برخی افراد منجر به ایجاد آلرژی شود. مصرف بیش از حد آن ممکن است با افزایش اسیدیته، اسهال و مشکلات گوارشی، مشکلات کلیوی، درد در مفاصل و بدن همراه باشد.

مصرف گوجه فرنگی به دلیل سطح بالای پتاسیم باید برای افراد دیابتی که از بتابلوکرها به عنوان بخشی از داروهای خود استفاده می کنند، محدود شود. زیرا با افزایش سطح پتاسیم، کلیه ها در معرض آسیب قرار می گیرند.