دیابت نوعی بیماری متابولیک است و از تجمع بیش از حد گلوکز در خون به وجود می‌آید.
غذایی که می‌خوریم در بدن تبدیل به گلوکز شده و وارد جریان خون می‌شود. هورمونی به نام انسولین ورود گلوکز به خون را تنظیم کرده و همچنین کمک می‌کند تا سلول ها از آن برای تامین انرژی استفاده کنند.
زمانی که انسولین کافی وجود نداشته باشد در این روند طبیعی اختلال به وجود آمده و قند‌خون بالا می‌رود.
دیابت ممکن است نوع یک باشد یا نوع دو که هر کدام علل مختلفی دارند اما هر دو می‌توانند عوارض و مشکلاتی را برای سلامتی بدن ایجاد کنند.
اما تفاوت های این دو نوع دیابت چیست؟ دیابت نوع یک خطرناک است یا نوع دو؟ در ادامه این مقاله خواهیم گفت.
علائم و عوارض خطرناک دیابت
زمانی که دیابت نوع یک و دو به خوبی کنترل نشود علائم مختلفی در مبتلایان ایجاد می‌شود از جمله:
- تکرر ادرار
- احساس تشنگی شدید و نوشیدن زیاد آب
- احساس خستگی شدید و مداوم
- گرسنگی شدید
- تاری دید
- داشتن عفونت بیش از حد معمول
- خشکی پوست
- بی حسی و سوزن سوزن شدن دست ها و پاها
به مرور زمان و در صورت عدم درمان، عوارض خطرناک دیابت بروز پیدا می‌کنند.
بیماری قلبی، آسیب و سکته مغزی، نارسایی کلیه، آسیب های چشمی، آسیب به رگ های خونی و اعصاب از عوارض دیابت هستند.
همچنین این عوارض می‌توانند امید به زندگی مبتلایان را نیز کاهش دهند به همین دلیل خطرناک هستند و باید از رسیدن بیماری به این مرحله پیشگیری شود.
تفاوت بین دیابت نوع یک و نوع دو چیست؟
دیابت نوع یک و نوع دو ممکن است مشابه به نظر برسند اما بیماری‌های مختلف با منشا متفاوت هستند.
هر دو نوع دیابت بیماری‌های مزمنی هستند که بر نحوه تنظیم قند خون توسط بدن تاثیر گذاشته و عوارضی را به دنبال دارند.
اولین تفاوت دیابت نوع یک و دو، زمان شروع بیماری ست؛ دیابت نوع یک که در واقع ناشی از یک نوع واکنش خودایمنی است، معمولا در سال های اول زندگی ایجاد می‌شود.
در حالی که دیابت نوع دو در طول سال‌های متمادی و در اثر سبک زندگی نادرست مثل چاقی و یا بی‌تحرکی ایجاد می‌شود.
در دیابت نوع یک، حمله سیستم ایمنی به سلول های پانکراس باعث می‌شود تا دیگر نتوانند انسولین تولید کنند.
در دیابت نوع دو انسولین تولید می‌شود اما سلول های بدن نسبت به انسولین مقاوم شده و نمی‌توانند به صورت موثر از آن استفاده کنند.
دیابت نوع یک درمان خاصی ندارد اما با مصرف منظم انسولین قابل کنترل است و دیابت نوع دو هم با یک سبک زندگی سالم و فعالیت بدنی مناسب قابل کنترل و پیشگیری است.
آیا دیابت نوع یک خطرناک است؟
دیابت نوع یک با گذشت زمان می‌تواند اندام‌های اصلی بدن مثل قلب، عروق خونی، چشم ها، کلیه ها و اعصاب را تحت تاثیر قرار دهد.
دیابت نوع یک نسبت نوع دو کمتر شایع است و تنها حدود ۵ تا ۱۰ درصد مبتلایان را شامل می‌شود اما این نوع از دیابت در صورت عدم کنترل ممکن است خطرناک و تهدید کننده زندگی شود.
از مهم ترین عوارض دیابت نوع یک این موارد را می‌توان نام برد:
- بیماری های قلبی و عروقی، بالا بودن قند خون خطر سکته قلبی، مغزی، تنگی عروق و فشار خون بالا را افزایش می‌دهد.
- قند خون بیشتر از حد طبیعی باعث آسیب به عصب های مختلف به خصوص اعصاب پا می‌شود .
- یکی از عوارض دیابت نوع یک، آسیب کلیوی است که بر اثر آسیب رگ های خونی ریز کلیه در اثر قند خون بالا ایجاد می‌شود.
- آسیب به عروق خونی چشم هم از دیگر عوارض دیابت نوع یک است که می‌تواند باعث نابینایی و آسیب دائمی شود.
آیا ابتلا به دیابت نوع دو خطرناک است؟
افراد مبتلا به دیابت نوع دو مقاومت به انسولین دارند به این معنی که بدن هنوز انسولین تولید می‌کند اما نمی‌تواند به طور موثر از آن استفاده کند.
محققان علت واضحی برای این مقاومت به انسولین پیدا نکرده اند اما بعضی از عوامل مثل چاقی و اضافه وزن و بی تحرکی ممکن است در ایجاد آن نقش داشته باشند.
دیابت نوع دو را می‌توان با روش هایی مثل داشتن یک برنامه غذایی سالم و نیز ورزش منظم، کنترل و مدیریت کرد و حتی از بروز آن پیشگیری کرد.
با این حال در مواردی برای مبتلایان داروهایی هم تجویز می‌شود تا به بدن کمک کند از انسولین استفاده موثرتری داشته باشد.
اما در صورتی که دیابت نوع دو کنترل نشود می‌تواند خطرناک باشد و منجر به عوارضی جبران ناپذیر مثل آسیب های دائمی به کلیه، چشم و اعصاب شود.
کدام نوع دیابت خطرناک است؟
دیابت نوع یک خطرناک است یا نوع دو؟ باید گفت هر نوع از دیابت خطرات و عوارض خاص خود را دارد و باید با روش های مناسب کنترل شود.
دیابت نوع یک با تزریق روزانه انسولین قابل کنترل است اما در صورت عدم درمان مناسب می‌تواند منجر به عوارض جدی برای بدن شود.
دیابت نوع دو را که بیشتر شایع است می‌توان با داروها و یا رژیم غذایی مناسب کنترل کرد اما با این وجود همچنان خطر عوارض جدی مثل آسیب عصبی، قلبی و مغزی را به دنبال دارد.
بنابراین می‌توان گفت کدام نوع دیابت خطرناک است؟ دیابت نوع یک در کوتاه مدت از نوع دو خطرناک تر است چرا که در صورت عدم کنترل باعث عوارض شدید و ناگهانی در بدن می‌شود.
مبتلایان به دیابت نوع یک در معرض خطر از دست دادن هوشیاری، رفتن به کما و حتی مرگ هستند.
و اما در بلند مدت می‌توان گفت دیابت نوع دو خطرناک تر است، اگر این بیماری به درستی درمان و کنترل نشود می‌تواند عوارضی جدی مثل از دست دادن بینایی و قطع عضو را به همراه داشته باشد.
چرا که با گذشت زمان بدن در برابر اثرات انسولین مقاوم می‌شود و سطح قند خون تا مقدار خطرناکی افزایش پیدا می‌کند.
آیا دیابت باعث مرگ می‌شود؟
قند خون بالا و پایین می‌تواند منجر به عوارض شدید و حتی مرگ در مبتلایان به دیابت نوع یک و نوع دو شود.
کنترل سطح قند خون و مدیریت عوامل خطر باعث می‌شود تا خطر ابتلا به بیماری‌های قلبی، سکته مغزی و سایر بیماری‌ها کاهش یاید و کمک می‌کند تا فرد زندگی طولانی‌تر و باکیفیت‌تری را تجربه کند.
در صورتی که عوامل گفته شده به خوبی کنترل نشوند امید به زندگی در مبتلایان به دیابت نوع دو، ده سال و در دیابت نوع یک تا بیست سال کاهش پیدا می‌کند.
از کجا بفهمیم دیابت نوع یک داریم یا نوع دو؟
اگر چه بیشتر علائم دیابت نوع یک و دو مشترک است اما هر کدام به شکل های متفاوتی بروز پیدا می‌کنند.
بسیاری از مبتلایان به دیابت نوع دو، چندین سال علائمی ندارند و علائم بیماری اغلب به آرامی و در طول زمان طولانی ایجاد می‌شود.
همچنین ممکن است فرد مبتلا به دیابت نوع دو هیچ علائمی نداشته باشد و با بروز عوارض متوجه بیماری خود شود.
و اما علائم دیابت نوع یک معمولا به سرعت و در طی چند هفته ایجاد می‌شود.
دیابت نوع یک بیشتر در کودکان و نوجوانان دیده می‌شود اما در سنین دیگر هم احتمال ابتلا وجود دارد.
برای تشخیص دقیق‌تر دیایت نوع یک و نوع دو، باید از آزمایشات دیابت کمک گرفت تا تشخیص و درمان به موقع انجام شود.
سخن پایانی
دیابت نوع یک و نوع دو، هر دو می‌توانند باعث عوارض زیادی برای سلامتی شوند، به همین دلیل باید جدی گرفته شوند.
در خصوص این سوال که دیابت نوع یک خطرناک است یا نوع دو، باید گفت هر دو اگر به خوبی کنترل و مدیریت نشوند خطرناک هستند.
هر کدام از انواع دیابت می‌توانند خطر سکته های قلبی و مغزی، نابینایی، آسیب کلیوی و آسیب به اعصاب را افزایش دهند.
بنابراین در دیابت نوع یک استفاده منظم از انسولین و در دیابت نوع دو، اصلاح سبک زندگی و داروهای مناسب، از عوارض بیماری و کاهش امید به زندگی مبتلایان پیشگیری می‌کند.
سوالات متداول
دیابت نوع یک در اثر عدم تولید انسولین توسط لوزالمعده ایجاد می‌شود و هنوز درمان قطعی برای آن وجود ندارد و تنها با تزریق روزانه انسولین قابل کنترل است.
دیابت نوع با روش های ساده مثل رژیم غذایی مناسب و ورزش تا حدودی قابل کنترل است اما اگر مدیریت نشود، افزایش بیش از حد قند خون منجر به آسیب های زیادی برای بدن می‌شود.
می‌توان گفت دیابت نوع یک خطرناک تر است چرا که نوعی بیماری خودایمنی است و سلول های پانکراس آسیب دیده اند و همیشه احتمال افزایش ناگهانی قند خون و خطرات دیگر وجود دارد.
اگر بیماری به خوبی مدیریت شود و عوامل خطر و علائم کنترل شوند افراد مبتلا به دیابت هم می‌توانند زندگی طولانی و سالمی داشته باشند.