5 نکته طلایی در رژیم غذایی دیابت نوع 1

1. شمارش کربوهیدرات

2. 

کربوهیدرات ها بخش مهمی از رژیم غذایی را تشکیل می دهند. کربوهیدرات ها در بدن تبدیل به گلوکز می شوند و توسط انسولین ترشح شده از پانکراس به سمت سلول ها هدایت می شوند تا انرژی لازم برای فعالیت های بدن را فراهم کنند. در افرادی که مبتلا به دیابت نوع 1 هستند پانکراس انسولین کمی ترشح می کند، بنابراین در صورت مصرف خارج از کنترل کربوهیدرات، قند خون افزایش می یابد و عوارض خطرناکی به دنبال خواهد داشت.

لازم است این افراد، میزان کربوهیدراتی که می خورند و می نوشند بر حسب گرم بسنجند. دقت داشته باشید که هر واحد انسولین 15 گرم کربوهیدرات را پوشش می دهد. هر فرد مبتلا به دیابت نوع یک باید نسبت انسولین به کربوهیدرات را بداند و این نسبت با توجه به مدت ابتلا به دیابت، وزن بدن و سطح فعالیت بدنی متغیر است.

برای محاسبه دقیق می توانید از یک بخش رژیم سلامتی من بخواهید روش شمارش کربوهیدرات مواد غذایی را به شما آموزش دهد یا از بخش غذاهای سلامتی من برچسب ارزش غذایی مواد بسته بندی را مطالعه و میزان کربوهیدرات را شمارش کنید. روش ساده تر استفاده از اپلیکیشن سلامتی من است که برای این منظور طراحی شده اند.

2. شاخص گلیسمی (Glycemic Index: GI)

3. 

یکی از ابزارهای مفید برای مدیریت قند خون در رژیم غذایی دیابت نوع 1، شاخص گلیسمی است. شاخص گلیسمی نشان می دهد پس از مصرف یک ماده غذایی با چه سرعتی قند خون فرد افزایش می یابد و به ما کمک می کند در انتخاب مواد غذایی رژیم غذایی دیابت نوع 1 دقت بیشتری داشته باشیم.

این شاخص عددی بین 0 تا 100 است. عدد بیشتر نشان دهنده تاثیر بیشتر بر سطح قند خون است،  یعنی اگر شما غذایی مصرف کنید که عدد مربوط به شاخص گلیسمی، بالاتر باشد آن غذا هضم و جذب سریعی داشته و باعث افزایش سریع قند خون خواهد شد. به عنوان مثال قندی که با چای مصرف می شود دارای شاخص گلیسمی 100 است.

3. بار گلیسمی (Glycemic Load: GL)

بار گلیسمی معیاری است که به افراد کمک می کند تا میزان کربوهیدرات موجود در یک ماده غذایی به همراه سرعت افزایش سطح گلوکز خون را بدست آورند.

در واقع بار گلیسمی، کمیت و کیفیت کربوهیدرات را نشان می دهد. بنابراین می تواند به افراد مبتلا به دیابت کمک کند تا ارزیابی نمایند که چه مقدار از کدام غذاها برای حفظ سطح متعادل قند خون مناسب هستند تا تغذیه سالمی برای دیابت داشته باشند.

فرمول بار گلیسمی : شاخص گلیسمی ماده غذایی مورد نظر* میزان کربوهیدرات موجود در هر واحد از آن ماده غذایی/100

استفاده از بار گلیسمی می تواند در تفکیک مواد غذایی از لحاظ میزان کربوهیدرات و تاثیر آن بر سطح قند کمک کننده باشد. در نتیجه نسبت به شاخص گلیسمی، معیار دقیق تر و بهتری است.

4. روش بشقاب

با استفاده از روش بشقاب، فرد مبتلا به دیابت تکنیکی در اختیار دارد تا بتواند اندازه وعده ها و گروه های غذایی موجود در برنامه غذایی خود را کنترل نماید.

روش اجرا به این شرح است:

• نصف بشقاب خود را از سبزیجات غیر نشاسته ای مثل کاهو، قارچ، کلم، کلم بروکلی و … پر کنید.
• یک چهارم بشقاب را به پروتئین های سالم مانند گوشت های بدون چربی، ماهی، لوبیا و توفو و … اختصاص دهید.
• یک چهارم باقیمانده را با غلات کامل مانند برنج قهوه ای، بلغور جو دوسر و … پر کنید.

5. توجه به وعده های غذایی

زمان غذا خوردن در افراد مبتلا به دیابت نوع 1 از اهمیت خاصی برخوردار است. این وعده ها باید با دوز انسولین مصرفی مطابقت داشته باشد. برای این زمانبندی می توانید از دو معیار شاخص گلیسمی و بار گلیسمی کمک بگیرید. وعده های غذایی که بار گلیسمی پایینی دارند باعث می شود قند خون به آرامی افزایش یابد و بدن زمان کافی برای پاسخ دادن به قند خون افزایش یافته را داشته باشد.

حذف وعده های غذایی یا تاخیر در آن، بدن فرد دیابتی را در معرض خطر کاهش قند خون (هیپوگلیسمی) قرار خواهد داد. تحقیقات نشان می دهد خطر ابتلا به بیماری های قلبی عروقی در زمان هیپوگلیسمی بیشتر از زمانی است بدن فرد دچار هیپرگلیسمی می شود.

نکته مهم دیگر در مورد مصرف غذا

اگر قصد صرف غذا در بیرون از منزل را دارید و یا اگر می خواهید به صورت تلفنی و آنلاین غذا سفارش دهید در مورد مواد غذایی مورد استفاده در آن سوال بپرسید.

اگر به یک جمع دوستانه و یا مهمانی دعوتید، محدودیت های تغذیه ای خود را به میزبان اطلاع دهید به این ترتیب استرسی برای حضور در جمع نخواهید داشت و از بودن در کنار آن ها لذت خواهید برد.