پنیرک یکی از محبوب ترین گیاهان برای درمان های خانگی و تهیه دمنوش های مفید است. از مواد مغذی موجود در پنیرک می توان به آنتی اکسیدان ها، ویتامین E، اسیدهای چرب ضروری، کلسیم و موسیلاژ اشاره کرد. موسیلاژ موجود در پنیرک برای درمان سرفه خشک، گلودرد و خارش گلو مفید است.
در این مقاله با خواص پنیرک برای لاغری، بیماری های مزمن و انواع عفونت آشنا می شوید.
گیاه پنیرک چیست؟
گیاه پنیرک با نام علمی (Malva sylvestris) به طور طبیعی در نواحی اروپا، آفریقای شمالی و آسیا رشد می کند. این گیاه بیش از 100 گونه مختلف دارد که در خانواده گیاهان (Malvaceae) قرار می گیرند. برگ ها و گل پنیرک هردو به دلیل خواص درمانی که دارند، در ترکیب داروهای گیاهی مورد استفاده قرار می گیرند.
گل پنیرک گلبرگ های بنفش رنگ دارد و ارتفاع این گیاه در برخی نواحی به 120 سانتی متر می رسد. وفور رشد گیاه پنیرک در دشت ها و چمن زارها آن را به یکی از گیاهان در دسترس برای اغلب مردم تبدیل کرده است.
خواص پنیرک
پنیرک دارای انواع ترکیبات گیاهی فلاونوئید، آنتی اکسیدان ها و ویتامین ها است. از پنیرک می توان برای درمان انواع بیماری های عفونی و التهاب آور استفاده کرد. در ادامه با خواص پنیرک آشنا می شوید.
خواص ضد درد
کاهش و درمان درد یکی از موارد رایج استفاده از پنیرک است. برای مثال می توان برای کاهش درد، از برگ های این گیاه در ترکیبات گیاهی برای روی زخم و جراحت های پوستی استفاده کرد. ویتامین های سرشار موجود در پنیرک به درمان سریع تر زخم ها کمک می کند و برای نقطه آسیب دیده خواص ضد درد دارد.
خاصیت ضد درد پنیرک برای کاهش درد سراسر بدن، از جمله درد داخلی و خارجی، به کار گرفته می شود. به همین دلیل عصاره پنیرک یکی از مواد پرکاربرد در ماسک های صورت و داروهای گیاهی سردرد موضعی است.
تقویت سیستم ایمنی
گیاه پنیرک با جلوگیری از ورود عفونت های باکتریایی و سایر آلودگی های خارجی به داخل زخم های باز پوستی، از سیستم ایمنی محافظت می کند. همچنین مصرف عرق پنیرک، دانه و مکمل آن برای سیستم ایمنی مفید است.
خواص ضد التهابی
کاهش التهاب و ورم یکی از خواص پنیرک به شمار می رود. در صورتی که نیش حشرات، زخم های عمیق، آفتاب سوختگی یا راش پوستی را تجربه کردید، برگ پنیرک برای کاهش التهاب و قرمزی مفید است. علاوه بر این، پنیرک فرایند درمان را تسریع می کند.
از روغن پنیرک و انواع داروهای گیاهی تهیه شده از برگ های آن، برای التهاب و درد مفاصل زانو هم استفاده می شود.
درمان علائم بیماری تنفسی
استفاده از گیاه پنیرک برای درمان بیماری های تنفسی و سنگینی قفسه سینه مفید است. پنیرک با افزایش حجم بزاق دهان به پاکسازی مجرای تنفسی کمک می کند. همچنین به دلیل داشتن خواص ضد التهابی باعث نرم شدن گلو و غدد می شود و برای درمان سریع تر بیماری های تنفسی موثر است.
خواص ضد پیری
به کار گیری موضعی گیاه پنیرک برای سلامتی بدن و طول عمر، فواید زیادی دارد. از گیاه پنیرک در داروهای گیاهی برای استعمال روی پوست صورت استفاده می شود که برای جوانسازی پوست مفید است.
بهبود گوارش
درمان یبوست یکی دیگر از خواص پنیرک به شمار می رود. استفاده از ملین های طبیعی و گیاهی، برای بیشتر افراد بدون عوارض جانبی است و اثربخشی بالایی دارد. برای رفع یبوست می توانید از دانه ها یا برگ های پنیرک در دمنوش یا چای استفاده کنید. دم کرده پنیرک به تنظیم سیستم گوارش و کاهش فشار روی روده ها کمک می کند.
فعالیت آنتی اکسیدانی
گیاه پنیرک به دلیل داشتن فنولیک بالا، خواص ضد رادیکال دارد. ویژگی های آنتی اکسیدانی پنیرک برای مقابله با رادیکال های آزاد مضر در بدن مفید اند. ترکیبات فلاونوئید این گیاه دارای قدرت بازدارندگی قوی هستند.
تولید انواع گونه های فعال اکسیژن که آنتی اکسیدان های بدن را خنثی می کنند، باعث به وجود آمدن استرس اکسیداتیو می شود. تحقیقات نشان می دهد استرس یکی از عوامل اصلی زوال عملکرد مغز، بیماری کبدی، بیماری های قلبی عروقی و سرطان محسوب می شود.
درمان کم خوابی
مصرف دم کرده پنیرک و عرق پنیرک برای بهبود کیفیت خواب مفید است. علاوه بر این، پنیرک با کاهش دردهای عضلانی، عوارض اضطراب و سردرد، به داشتن خواب بهتر کمک می کند. می توانید قبل از خواب از دمنوش پنیرک به عنوان آرام بخش طبیعی استفاده کنید.
خواص ضد میکروبی
گیاه پنیرک در برابر انواع باکتری و قارچ ها خواص زیادی دارد. محققان به این نتیجه رسیده اند که پنیرک دارای فعالیت ضد میکروارگانیسم های مرتبط با آنتی بیوتیک ها است. طبق نتایج آزمایش ها، عصاره پنیرک از رشد و فعالیت میکروبی جلوگیری می کند.
خواص ضد تومور
سرطان نوعی بیماری است که در آن گروهی از سلول های بیمار بخش های مختلف بدن را تحت تاثیر قرار می دهد. تحقیقات ثابت کرده اند گیاه پنیرک خواص ضد سرطان دارد. عرق پنیرک با کاهش رده سلولی تومورها، از پخش و پیشرفت بیماری سرطان جلوگیری می کند.
خواص پنیرک برای لاغری
پنیرک دارای خواص ضد التهابی و آنتی اکسیدانی است که هر دو از عوامل موثر در کاهش وزن به شمار می روند. مصرف آنتی اکسیدان در دوران لاغری ضروری است چراکه از سلول ها در برابر آسیب محافظت می کند. خواص ضد التهابی با بهبود انرژی و خواب، کیفیت ورزش را افزایش می دهند.
علاوه بر این، اسیدهای چرب موجود در این گیاه باعث بالا بردن متابولیسم بدن می شوند و چربی سوزی حین ورزش را افزایش می دهند. چربی های مفید با افزایش کلسترول خوب یا مفید (HDL)، تعادل لیپیدهای خون را برقرار می کند.
خواص پنیرک برای سرماخورگی
گل پنیرک برای سرماخوردگی و علائمی از جمله سرفه، خشکی، سوزش و خارش گلو، بدن درد و سردرد مفید است. گیاه پنیرک باعث تقویت سیستم ایمنی بدن می شود و ریسک ابتلا به انواع آنفولانزا و بیماری های ویروسی را کاهش می دهد.
آنتی اکسیدان های پنیرک با خنثی سازی رادیکال های آزاد، از آسیب عوامل محیطی مثل ویروس جلوگیری می کنند. همچنین از دم کرده برگ های پنیرک می توان برای نرم شدن گلو و درمان سرفه های خشک استفاده کرد.
خواص پنیرک برای کبد
یکی از رایج ترین موارد استفاده گیاه پنیرک، جلوگیری و درمان بیماری های کبدی است. رادیکال های آزاد مولکول هایی هستند که با آسیب به سلول ها، باعث به وجود آمدن بیماری های کبدی می شوند. موادی به نام آنتی اکسیدان ها، فعالیت رادیکال های آزاد در بدن را متوقف می کنند.
گیاه پنیرک همچنین برای التهاب کبد مفید است. التهاب کبد در اغلب افرادی که دچار چاقی، کلسترول مضر بالا و یا کبد چرب هستند، بروز می کند. خواص ضد التهابی پنیرک به کاهش التهاب و جلوگیری از زخم های کبدی کمک می کند.
خواص پنیرک برای قاعدگی
مصرف دمنوش پنیرک در دوران قاعدگی دارای خواص متعددی است. از این دمنوش می توانید برای کاهش خونریزی شدید و درد شکم استفاده کنید. علاوه بر این، خاصیت آرام بخشی دم نوش پنیرک برای تسکین دردهای عضلانی و داشتن خواب بهتر مفید است.
یکی دیگر از خواص پنیرک برای قاعدگی، درمان عادت ماهیانه نامنظم است. مصرف مداوم دمنوش پنیرک به تنظیم چرخه قاعدگی کمک می کند. به همین دلیل این دم نوش برای درمان تنبلی تخمدان هم مورد استفاده قرار می گیرد.
پنیرک برای سنگ کلیه
درد شدید پهلوها، ادرار خونی، حالت تهوع و استفراغ از علائم سنگ کلیه هستند. دم نوش های ادرار آور برای درمان سنگ کلیه توصیه می شوند و به همین دلیل برای دفع سنگ کلیه، می توانید از دم کرده پنیرک استفاده کنید. دم کرده پنیرک باعث افزایش حجم ادرار می شود و به حرکت سنگ از کلیه ها کمک می کند.
همچنین استفاده از بابونه در دم نوش پنیرک برای کاهش درد سنگ کلیه مفید است. در صورتی که بعد از مصرف این دم نوش دچار درد پهلو شدید، به این معنی است که سنگ ها حرکت کرده اند.
خواص پنیرک برای پوست
دم نوش و عصاره پنیرک از بهترین درمان های گیاهی برای انواع ناراحتی های پوستی به شمار می روند. خواص ضد عفونی کننده مواد آنتی سپتیک (Antiseptic) در عصاره پنیرک برای پاکسازی پوست مفید اند. همچنین ویژگی ضد التهابی پنیرک به درمان آکنه پوستی کمک می کند.
تحقیقات نشان می دهد گیاه پنیرک در درمان اگزما، پسوریازیس و بهبود زخم ها موثر است. مصرف پنیرک به دلیل داشتن فلاونوئیدها، ویتامین های C و E، مکملی طبیعی و مغذی برای پوست محسوب می شود.
خواص پنیرک برای سوزش ادرار
سوزش ادرار از نشانه های رایج عفونت و التهاب مجازی ادراری است. همچنین عفونت دستگاه تناسلی زنان می تواند از علل سوزش ادرار باشد. گیاه پنیرک به درمان عفونت مجاری ادراری کمک می کند و خواص ضد التهابی دارد. برای از بین بردن عفونت، روزی 3 وعده دم کرده پنیرک مصرف کنید.
خواص پنیرک برای مردان
گیاه پنیرک برای باروری و درمان بیماری های دستگاه تناسلی مفید است. در ادامه به خواص پنیرک برای مردان می پردازیم.
افزایش باروری
خواص آنتی اکسیدانی و فلاونوئیدهای موجود در پنیرک، برای باروری مردان فواید زیادی دارند. آنتی اکسیدان ها تعداد، جنبندگی و شکل اسپرم را بهبود می دهند و از آسیب دی ان ای در اسپرم جلوگیری می کنند.
همچنین مصرف آنتی اکسیدان ها با حفظ تعادل استرس اکسیداتیو، از اسپرم در برابر گونه های فعال اکسیژن (ROS) محافظت می کند. علاوه بر اینها، فلاونوئیدهای موجود در پنیرک، نوعی از ترکیبات گیاهی اند که مصرف آنها برای افزایش ترشح تستوسترون موثر است.
جلوگیری از سرطان پروستات
مصرف غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان از جمله گل پنیرک، برای جلوگیری از انواع سرطان مفید است. پنیرک خواص ضد سرطان و آنتی اکسیدانی دارد. تحقیقات نشان می دهد ریسک ابتلا به سرطان پروستات در مردانی که به مقدار کافی آنتی اکسیدان مصرف می کنند کمتر از سایر افراد است.
درمان التهاب پروستات
التهاب غده پروستات که پروستاتیت نامیده می شود، انواع مختلفی از جمله حاد، مزمن و باکتریایی دارد. این بیماری با علائمی مثل التهاب، تکرر ادرار، درد حین ادرار، تب و لرز و کمر درد به همراه دارد. آنتی اکسیدان ها با خواص ضد باکتری برای درمان التهاب مفید اند.
به همین دلیل گیاه پنیرک به کاهش درد، علائم و التهاب بیماری پروستاتیت مزمن و غیرباکتریایی کمک می کند.
خواص گیاه پنیرک برای زنان
دم نوش گل پنیرک برای درمان عفونت دستگاه تناسلی مورد استفاده قرار می گیرد. خارش، راش، ترشحات سفید رنگ، التهاب و ورم واژن از علائم عفونت هستند. پنیرک خاصیت ضد قارچ و ضد باکتری دارد و مصرف آن برای درمان عفونت مفید است.
خواص پنیرک برای کیست تخمدان
درد شکم، تکرر ادرار، نفخ شکم، درد حین رابطه جنسی و خونریزی شدید قاعدگی از علائم کیست تخمدان به شمار می روند. هورمون لوتئینی (LH) یکی از هورمون های موثر در تخمک گذاری است. گیاه پنیرک با تحریک ترشح این هورمون، به تنظیم چرخه قاعدگی کمک می کند.
هورمون لوتئینی در زنان ساخت هورمون های استروئیدی در تخمک را تحریک می کند و در تخمک گذاری و نفوذ تخمک لقاح یافته در رحم نقش دارد.
طریقه مصرف پنیرک
برای تهیه دمنوش ساده پنیرک، به 1 قاشق گل پنیرک خشک شده نیاز دارید. گل پنیرک را به همراه آب جوش داخل قوری بریزید و اجازه بدهید به مدت 10 دقیقه دم بکشد. سپس با استفاده از صافی، گل های پنیرک را جدا کنید و دمنوش را در لیوان بریزید. به دلخواه می توانید از آب لیمو و عسل برای طعم بهتر این دمنوش استفاده کنید.
طرز تهیه دمنوش پنیرک و بابونه
دمنوش پنیرک و بابونه خواص زیادی برای سنگ کلیه و سنگ مثانه دارد. برای تهیه این دمنوش، ابتدا 100 گرم برگ پنیرک با به همراه 100 گرم بابونه در آب جوش بریزید. بعد از 20 دقیقه دم کشیدن، دم نوش آماده است. به دلخواه می توانید شیرین کننده های طبیعی را به دمنوش اضافه کنید.
مصرف دمنوش پنیرک و بابونه قبل از وعده غذایی و 2 تا 3 بار در روز توصیه می شود.
سخن پایانی
استفاده از گیاه پنیرک خواص متعددی برای درمان و پیشگیری از بیماری های پوستی وعفونی دارد. این گیاه ادرارآور، ملین، ضد درد، ضد میکروب و باکتری است و به دلیل داشتن آنتی اکسیدان ها عملکرد ضدالتهابی دارد. می توانید با تهیه دمنوش پنیرک به همراه سایر گیاهان مفید از جمله بابونه و آویشن، از فواید آن بهره مند شوید.
سوالات متداول
آیا پنیرک برای عفونت رحم خوب است؟
پنیرک برای درمان عفونت رحم مفید است. همچنین پنیرک خاصیت ضد درد دارد و برای کاهش دردهای مرتبط با بیماری رحم موثر است.
آیا پنیرک برای کودکان ضرر دارد؟
مصرف پنیرک برای کودکان بالای 2 سال مجاز است. از دمنوش پنیرک برای درمان سرفه خشک در کودکان استفاده می شود.