بیماری کبد چرب همانطور که از نامش پیداست در اثر تجمع چربی در کبد ایجاد می شود. دو نوع اصلی بیماری کبد چرب وجود دارد: الکلی (ناشی از مصرف بیش از حد الکل) و غیر الکلی (حتی اگر هرگز مشروب نخورده باشید رخ می دهد)، این شایع ترین بیماری کبدی در کودکان است و شکل شدیدتر آن استئاتوهپاتیت کبد چرب غیر الکلی (NASH) نامیده می شود که ممکن است به شرایط جدی تری مانند سیروز و سرطان کبد پیشرفت کند.
صرف نظر از نوع کبد چرب شما، بهترین درمان تغییر در شیوه زندگی، از جمله کاهش وزن، اجتناب از الکل و خوردن رژیم غذایی کبد چرب، برای معکوس کردن وضعیت کبد است. در ادامه با برخی از این رژیم های غذایی کبد چرب آشنا می شویم.
چگونه با رژیم غذایی، کبد چرب را مدیریت کنیم؟
برای مبارزه با بیماری کبد چرب، ضروری است که تغییرات استراتژیک و پایدار در رژیم غذایی خود ایجاد کنید، مهم ترین بخش این تغییرات این است که باید پایدار و مستمر باشند . به طور کلی، بهترین رژیم غذایی برای کبد چرب شامل موارد زیر است:
- فیبر کافی
- مقدار زیادی میوه، سبزیجات و آجیل
- غلات کامل
- چربی های اشباع شده بسیار محدود از محصولات حیوانی
- نمک و شکر بسیار محدود
- دوری از الکل
بنیاد کبد آمریکا توصیه می کند پس از رژیم مدیترانه ای، کالری دریافتی را محدود کرده و عادات غذایی خود را مدل سازی کنید. نیمی از هر بشقاب غذایی که می خورید باید میوه و سبزیجات، یک چهارم پروتئین و یک چهارم دیگر نشاسته باشد. همیشه می توانید به غذاهایی که باید بخورید و از آن ها اجتناب کنید توجه کنید، یا فقط این دو قانون اصلی را برای بهبود کبد چرب به خاطر بسپارید:
- انتخاب های کم کالری و به سبک مدیترانه ای را انتخاب کنید. مقدار زیادی غذاهای گیاهی، غلات کامل، روغن زیتون فوق بکر و ماهی همراه با مرغ، پنیر و سایر لبنیات را در حد اعتدال مصرف کنید.
- از قندهای اضافه شده، گوشت های فرآوری شده و غلات تصفیه شده خودداری کنید.
بهترین راه برای اطمینان از بهبود قابل توجه یا حتی درمان (بیماری کبد چرب) از دست دادن تقریباً 7 تا 10 درصد وزن بدن است.
بخوانید : 6 ماده غذایی مفید برای کبد چرب
8 غذای مفید برای خوردن در رژیم غذایی کبد چرب
متخصصان این مواد غذایی را به ویژه برای داشتن کبد سالم توصیه می کنند:
- شیر بادام یا شیر گاو کم چرب: بزرگسالان و کودکان مبتلا به بیماری کبد چرب باید به مصرف کلسیم توجه کنند. شواهد جدیدی وجود دارد که نشان می دهد مصرف کافی کلسیم و ویتامین D ممکن است به پیشگیری از ابتلا به بیماری کبد چرب کمک کند. علاوه بر این، بیماران مبتلا به بیماری پیشرفته کبدی به دلیل عوارض متعدد تغذیه ای مشکلاتی دارند و می توانند به استئوپنی و پوکی استخوان زودرس مبتلا شوند. بیماری کبد چرب لزوماً جذب کلسیم را کاهش نمی دهد، پس روزانه حداکثر سه لیوان از هر کدام از این شیرها را بنوشید.
- قهوه: بدون شکر یا خامه اضافه شده، قهوه یکی از موثرترین راه ها در حال حاضر برای بهبود کبد چرب است. به نظر می رسد که قهوه نفوذپذیری روده را کاهش می دهد و جذب چربی ها را برای افراد دشوارتر می کند، با این حال، این هنوز در دست بررسی است و پاسخ به این سوال هنوز به طور کامل مشخص نیست. با این وجود، شواهد فزاینده ای وجود دارد که قهوه اثرات مفیدی در کمک به کاهش بیماری کبد چرب دارد.
- غذاهای غنی از ویتامین E، از جمله فلفل دلمه ای قرمز، اسفناج، بادام زمینی و آجیل: این نوع غذاها که سرشار از ویتامین E هستند، برای افراد مبتلا به کبد چرب توصیه می شود.
- آب: کارشناسان توصیه می کنند که این نوشیدنی را تا حد امکان به جای جایگزین های شیرین و پرکالری مصرف کنید.
- روغن زیتون: روغن های خاصی مانند روغن زیتون و روغن آووکادو می توانند چربی های سالم را تامین کنند. اینها به احساس سیری کمک می کنند و سطح آنزیم های کبدی را کاهش می دهند، انواع دیگری از روغن هایی که چربی های تک غیراشباع زیادی دارند عبارتند از: کنجد، بادام زمینی، آفتابگردان، کانولا و روغن گلرنگ.
6. دانه های کتان و چیا : اینها منابع گیاهی اسیدهای امگا 3 هستند، این اسیدها برای کبد چرب غیرالکلی و الکلی توصیه می شود، زیرا باعث کاهش محتوای چربی در کبد می شود.
7. سیر: یک مطالعه نشان می دهد که افزایش مصرف سیر (مخصوصاً از طریق پودر سیر، اما اشکال دیگر نیز موثر است) در یک دوره 15 هفته ای منجر به کاهش توده چربی بدن در افراد مبتلا به NAFLD و همچنین کاهش چربی در کبد و جلوگیری از پیشرفت آن شد.
8. سویا: برخی شواهد نشان می دهد که محصولات سویا، مانند شیر سویا یا توفو، ممکن است کبد چرب را بهبود بخشد.
بخوانید : 6 فایده شگفت انگیز دانه چیا بر سلامتی
8 غذایی که در رژیم غذایی کبد چرب باید از آن اجتناب کنید
غذاهایی که در رژیم غذایی کبد چرب باید از آن ها اجتناب کنید معمولاً آن هایی هستند که می توانند سطح قند خون را افزایش دهند یا منجر به افزایش وزن شوند، مانند:
- آب میوه، نوشابه و نوشیدنی های شیرین: دشمن کبد قندها و کربوهیدرات ها هستند.
- نوشیدنی های رژیمی که کالری کمی دارند: جایگزین های قند نیز می توانند آسیب بیشتری به کبد وارد کنند.
- کره و روغنی: این غذاها چربی اشباع بیشتری دارند و با تری گلیسیرید بالا در کبد مرتبط است.
شیرینیها و دسرها (کیک، شیرینی، پای، بستنی، کیک و غیره): اگر می خواهید بیماری کبد چرب را معکوس کنید، این نوع کربوهیدرات های شیرین برای موفقیت مضر هستند.
- بیکن، سوسیس، گوشت های پخته شده و گوشت های چرب: این ها سرشار از چربی های اشباع شده هستند و بنابراین توسط متخصصان توصیه نمی شود.
- الکل: در صورت ابتلا به بیماری کبد چرب که ناشی از نوشیدن زیاد الکل است، متخصصان این کار را توصیه نمی کنند، زیرا به سادگی منجر به آسیب بیشتر کبد می شود.
- غذاهای شور: برخی تحقیقات نشان داده اند که NAFLD با مصرف نمک بدتر می شود، به دو دلیل، معمولاً با غذاهای پرچرب و کالری بالاتر همراه است، مانند برخی دیگر از این لیست، و همچنین می تواند منجر به اختلال در تنظیم سیستم رنین-آنژیوتانسین شود و خطر ابتلا به کبد چرب را افزایش می دهد.
- غذاهای سرخ شده: غذاهای سرخ شده نیز اغلب کالری بالایی دارند و توصیه متخصصان برای پیروی از رژیم غذایی با کالری محدودتر را نفی می کند.
راه های دیگر برای معکوس کردن بیماری کبد چرب
این اصلاحات در سبک زندگی علاوه بر تغییر در شیوه غذا خوردن می تواند به معکوس کردن بیماری کبد چرب کمک کند.
بیشتر ورزش کنید
کاهش وزن، تغذیه و سایر روش های سالم می تواند بیماری کبد را به سرعت بهبود بخشد و زمانی که آنها را با هم اجرا کنید بهترین کارآیی را خواهند داشت.
60 دقیقه فعالیت بدنی در روز توصیه می شود، اما افرادی را که این کار را سخت می دانند بهتر است که جلسات را به مراحل کوچک تر تقسیم کنند، مانند چهار پیاده روی 15 دقیقه ای. بهداشت جهانی 150 دقیقه در هفته فعالیت هوازی با شدت متوسط را توصیه می کند و همچنین حداقل دو بار در هفته تمرینات قدرتی.
خواب کافی داشته باشید
در حالی که خواب برای همه مهم است، اما برای افراد مبتلا به بیماری های کبدی می تواند حتی بیشتر از این مهم باشد. شرایطی مانند آپنه انسدادی خواب شایع هستند و می توانند بیماری کبد را با کاهش اکسیژن رسانی به کبد بدتر کنند. کارشناسان خواب هفت تا نه ساعت در شب را برای بزرگسالان توصیه می کند. سعی کنید به تدریج هر شب چند دقیقه زودتر به رختخواب بروید، به جای اینکه سعی کنید برنامه صبحگاهی خود را تغییر دهید، که ممکن است سخت تر باشد.
مکمل های مصرفی را با پزشک خود در میان بگذارید
همه کارشناسان توصیه می کنند قبل از شروع هر گونه مصرف مکمل، ابتدا با یک پزشک مشورت کنید، این امر به ویژه در مورد ویتامین E، مکملی که معمولا برای افراد مبتلا به مشکلات کبدی استفاده می شود، صادق است، زیرا مصرف بیش از حد آن می تواند منجر به سایر عوارض سلامتی مانند مشکلات قلبی عروقی شود. مکمل ها همچنین باید همراه با رژیم غذایی سالم و تغییر سبک زندگی برای حداکثر اثربخشی استفاده شوند.
بخوانید: بخور و نخورهای بیماران نارسایی قلبی
دارو را امتحان کنید
طبق گفته دانشکده بهداشت هاروارد ، در حال حاضر هیچ دارویی برای بیماری کبد چرب مورد تایید FDA وجود ندارد . موثرترین درمان، پیوگلیتازون (معمولاً برای درمان دیابت استفاده می شود) است که گاهی اوقات برای مشکلات کبدی استفاده می شود.
مخلص کلام; بررسی بایدها و نبایدهای رژیم غذایی برای کبد چرب
منابع: