لاغری با رژیم‌های سریع، رویایی است که بسیاری از کسانی که دچار اضافه وزن هستند در ذهن می‌پرورانند. اینکه در طول مدت عید یا تابستان، به راحتی غذا بخورند و وزن اضافه شده را با یکی دو روز سختی کشیدن ناپدید کنند.
در این مقاله ابتدا به توضیح برخی انواع رژیم شوک سه روزه می‌پردازیم و سپس با ذکر نکاتی خواهیم گفت که چرا استفاده از این رژیم‌ها برای لاغری توصیه نمی‌شود.
رژیم شوک چیست؟
رژیم شوک سه روزه یکی از پرطرفدار ترین رژیم‌های کوتاه مدت است که انواع مختلفی دارد. علی‌رغم اینکه این دست رژیم‌های‌لاغری آسیب‌های زیادی به همراه دارند، برای بعضی از مراجعین نتایج خوبی داشته اند. البته منظور از نتایج خوب، تاثیرات رژیم شوک سه روزه بر روی بدن نیست. بلکه تاثیرات کاهش‌وزنی است که مراجعه کننده در آخر داشته!
فکر می‌کنم حدود ۵٪ درصد از مراجعین سایت، افرادی هستند که ابتدا با یک رژیم شوک سه روزه یا کوتاه مدت رژیم خود را شروع کرده اند و بعد با توجه به تاثیرات مثبت این رژیم بر روزی اعتماد بنفس و تناسب اندام‌شان تصمیم به ادامهٔ رژیم گرفته اند.
مثالی از رژیم شوک
برخی از مراجعین این رژیم ها را تا مدت طولانی‌تری هم ادامه می‌دهند که این‌کار خطرات جبران ناپذیری به دنبال دارد. برای مثال یکبار به مادر دختر نوجوانی مشاوره دادم که شدیدا نگران رژیم شوکی بود که دخترش شروع کرده بود. این دختر نوجوان به مدت ۱۷ روز فقط شیرموز خورده بود و وزن قابل توجهی از دست داده بود.
اگر این مادر به موقع از مشاور کمک نمی‌گرفت، متاسفانه کاهش رشد و کوتاه قدی عوارض این رژیم برای آن دختر بود. داده های علمی هیچ‌کدام رژیم های شوک را تأئید نمی‌کنند! با این‌حال برخی مراجعین بعد از رعایت کوتاه مدت این رژیم ها (۳ تا ۷ روز) آمادگی لازم برای شروع یک رژیم اصولی و موفق را پیدا کرده اند.
مطلب پیشنهادی:
رژیم شوک سه روزه شیر و خرما
یکی از پر طرفدار ترین رژیم های شوک سه روزه، رژیم شیر و خرماست. در این رژیم شما به جای صبحانه، ناهار و شام، هر بار ۱ لیوان شیر به همراه تعدادی خرما مصرف می‌کنید. محدودیتی برای تعداد خرما در این رژیم ذکر نشده ولی در تمام منابع به ۵ الی ۱۰ عدد خرما اشاره شده است.
و اما ببینیم متابولیسم این رژیم شوک سه روزه به چه صورت است! ابتدا حداقل و حداکثر کالری دریافتی در یک روز از این رژیم را حساب می‌کنیم:
حداکثر کالری: ۳۰ عدد خرما (۶۰۰ کالری)+ ۳ لیوان شیر (۳۳۰ کالری)= ۹۳۰ کالری
حداقل کالری: ۱۵ عدد خرما (۳۰۰ کالری) + ۳ لیوان شیر (۳۳۰ کالری)= ۶۳۰ کالری
رژیم شوک سه روزه شیر خرما، در هر دو حالت کمتر از ۱۰۰۰ کالری روزانه به بدن شما می‌رساند. همانطور که می‌دانید در رژیم‌های زیر ۱۰۰۰ کالری احتمال کاهش متابولیسم بدن و استپ وزنی وجود دارد.
اما از آن جایی که خرما شاخص گلایسمیک بالایی دارد، در این رژیم قندخون در هر سه وعدهٔ اصلی به صورت قله‌ای بالا می‌رود و این می‌تواند مانع ورود بدن به فاز ذخیره نیرو و کاهش متابولیسم شود.
مضرات رژیم شوک شیر و خرما
رژیم شوک سه روزه شیر و خرما به لحاظ ویتامین های گروه B، اسید چرب های مفید مثل امگا۳ و اغلب ویتامین‌ها و مواد معدنی شدیدا فقیر است! بنابراین به هیچ عنوان نباید این رژیم را برای مدتی طولانی تر از یک هفته ادامه دهید.
به طور کلی با توجه به تاثیرات مخرب رژیم شوک سه روزه شیر و خرما بر ذخایر بدن، ما به هیچ عنوان این رژیم را برای کاهش وزن پیشنهاد نمی‌دهیم. کاهش وزن این رژیم مانند سایر رژیم‌های شوک، به علت از دست دادن آب بدن است و کاهش وزنی کاذب و ناپایدار است.
(در پایان مقاله به مزایا و معایب رژیم‌های شوک پرداخته ایم.)
رژیم شوک سه روزه سیب زمینی (رژیم لاغری 5 کیلو در 3 روز)
این رژیم انواع مختلفی دارد ولی همانطور که از نامش پیداست بر پایه‌ی سیب زمینی است. در رژیم شوک سه روزه سیب زمینی گفته شده که شما می توانید به میزان دلخواه سیب زمینی آب‌پز مصرف کنید. مشهور است که می توانید با این رژیم لاغری ۵ کیلو در ۳ روز وزن کم کنید!
این رژیم هم مکانیسمی مشابه رژیم قبلی دارد. در این رژیم شما احتمالا نخواهید توانست بیش از ۱۰۰۰ کالری روزانه از سیب زمینی دریافت کنید. از طرفی از آنجایی که سیب زمینی شاخص گلایسمیک بالایی دارد، قندخون شما افت‌وخیز شدیدی خواهد داشت و این از فعال شدن ذخیره انرژی در بدن جلوگیری میکند!
این رژیم به لحاظ تمام مواد مغذی شدیدا فقیر است و توصیه می‌شود فقط در مدت زمان کم دنبال شود. عارضه‌ای که معمولا برای مراجعینی که رژیم شوک سه روزه سیب زمینی گرفته اند پیش می‌آید ولع شدید به مصرف شیرینی‌جات است که در رژیم شیر و خرما بهتر کنترل می‌شد.
۱۰۰۰ کالری سیب زمینی پخته= معادل ۷۵۰ گرم سیب زمینی.
از آنجایی که مکانیسم رژیم شوک سه روزه سیب زمینی هم بر اساس کالری دریافتی می‌باشد، جواب دادن این رژیم منوط به این است که شما اگر زن هستید بیشتر از ۷ عدد سیب زمینی متوسط و اگر مرد هستید بیشتر از ۱۲ عدد نخورید!
رژیم سه روزه عدسی
همانطور که از نامش پیداست، رژیم سه روزه عدسی شامل مصرف عدسی برای هر ۳ وعده ی اصلی در روزهای رژیم است. عدس ماده‌غذایی ارزشمندی است و ترکیبی از پروتئین گیاهی و کربوهیدرات و فیبر است. همچنین بسیاری از ویتامین‌ها و ریز مغذی‌های حیاتی بدن را دارد.
از این رو رژیم سه روزه عدسی نسبت به انواع دیگر رژیم شوک سه روزه، رژیم بهتر و متعادل‌تری است و مضرات کمتری دارد. اما دقت کنید که این رژیم را هم نباید برای مدت طولانی دنبال کرد.
عدس کالری نسبتا بالایی دارد اما به علت فیبر بالا، مدت طولانی‌شما را سیر نگه می‌دارد و در کل گزینه‌ی بهتری است.
معایب و عوارض رژیم شوک سه روزه
- کاهش وزن کاذب: در این رژیم های شوک کوتاه مدت، بیشتر وزنی که شما از دست می‌دهید مربوط به مایعات بدن است. این وزن کاهش یافته پایدار نیست و جز اینکه انگیزه‌ای‌ست برای شروع یک دوره رژیم اصولی، فایده دیگری ندارد.
- عدم اصلاح الگوی غذایی: یکی از اهداف کاهش وزن، که پایداری رژیم را تضمین میکند، اصلاح الگوی غذایی است. در یک رژیم شوک سه روزه نه تنها الگوی غذایی اصلاح نمی‌شود، بلکه ممکن است فرد از غذای مفیدی مثل عدسی کاملا زده شود.
- آزادسازی سموم موجود در چربی ها: کاهش وزن سریع (در صورت ادامه دادن رژیم شوک سه روزه تا ۷ روز )، باعث آزاد شدن سموم موجود در چربی های بدن در جریان خون می‌شود و برای مادران باردار و شیرده ممنوع است. زیرا این سموم می‌توانند وارد شیر شوند.
- ضعف عملکرد: رژیم‌های شوک کالری بسیار پایینی دارند، در نیتجه باعث کاهش عملکرد و گرسنگی دائم در طول رژیم می‌شوند و می‌توانند روی زندگی ما تاثیرات عمیقی بگذارند.
سخن پایانی
در آخر باید گفت کاهش‌وزن همیشه باعث سلامتی می‌شود. اما انتخاب راه درست کاهش وزن هم مهم است! برای برخی از شما ممکن است یک رژیم شوک سه روزه، راه‌گشا و مفید باشد و برای برخی دیگر نه! اگر قصد کاهش وزن پایدار و اصولی را دارید، هیچ چیز بهتر از مشورت با یک کارشناس تغذیه نیست.
