صفحه اصلی > رژیم های غذایی : بولیمیا؛ پرخوری بدون ترمز

بولیمیا؛ پرخوری بدون ترمز

فهرست مطالب

چکیده :

اختلالات خوردن (Eating Disorder) بیماری های جدی مرتبط با سلامت ذهن هستند که به الگوهای آشفته غذا خوردن اشاره دارند. افراد مبتلا به انواع آن، ممکن است از غذا خوردن اجتناب کنند و یا پرخوری شدید داشته باشند. در انواع مختلف اختلالات تغذیه، فرد حساسیت خاصی بر روی وزن و شکل بدن خود دارد و مشکل عمده تمام آن ها این است که می توانند پیشرفت کنند و آسیب های جدی و حتی دائمی بر سلامت جسم و روان شخص وارد نمایند، یا حتی در موارد پیشرفته تر باعث مرگ فرد شود.
اختلالات خوردن به ویژه بی اشتهایی عصبی، در مقایسه با سایر بیماری های روانی، بیشترین آمار مرگ و میر را به خود اختصاص می دهد، بنابراین لازم است که شخص مبتلا در اولین فرصت نسبت به شروع درمان اقدام نماید.
دو نوع اساسی اختلال خوردن عبارتند از بی اشتهایی عصبی و پر اشتهایی عصبی. اگر چه این دو اختلال به صورت مجزا از همدیگر طبقه بندی می شوند، اما ویژگی های مشترکی دارند که عبارتند از: سن آغاز و وجود یک ترس شدید از چاقی در فرد مبتلا.
در این مقاله پس از معرفی انواع اختلالات خوردن، به بحث درباره اختلال پراشتتهایی عصبی پرداخته ایم.

انواع مختلف اختلال خوردن که شایع ترند کدامند؟

اختلالات خوردن

پنج اختلال شایع خوردن عبارتند از:

  1. بی اشتهایی عصبی یا آنورکسیا
  2. پر اشتهایی عصبی یا بولیمیا
  3. اختلال پرخوری
  4. اختلال هرزه خواری یا پیکا
  5. اختلال محدودیت غذا/ اجتناب

اختلالات خوردن غیر شایع کدامند؟

جدای از 5 دسته بندی از اختلالات خوردن  که در بالا اشاره شد، یکسری از اختلالات خوردن هستند که خیلی شایع نیستند.

اختلالات خوردن غیر شایع،  که ممکن است فرد در هر سنی به آن ها مبتلا شود عبارتند از :

  • اختلال نشخوارفرد مبتلا پس از مصرف غذا اقدام به بالا آوردن آن می نماید.
  • سندروم خوردن شبانه: نوعی اختلال تغذیه است که شخص پس از بیدار شدن از خواب حجم زیادی غذا مصرف می کند.
  • ارتورکسیا یا وسواس خطرناک خوردن غذاهای سالم: فرد مبتلا به ارتورکسیا، دچار وسواس افراطی خوردن غذاهای سالم است. ویژگی بارز آن، اجتناب شدید از خوردن غذاهایی است که از نظر فرد ناخالص یا ناسالم اند، تا حدی که زندگی روزمره اش مختل می شود. به طور مثال ممکن است یک گروه غذایی را به دلیل ناسالم دانستن حذف کنند که این امر می تواند باعث سوء تغذیه در فرد، کاهش وزن شدید، مشکل در غذا خوردن در بیرون از منزل و حتی انزوای اجتماعی شود.

بولیمیا نروزا چیست؟

پراشتهایی عصبی

بولیمیا نروزا (Bulimia Nervosa)  یا پر اشتهایی عصبی یا اختلال پرخوری عصبی، نوعی اختلال خوردن است که فرد مبتلا در دوره ای که دچار این عارضه می باشد، اقدام به پرخوری بدون کنترل می نماید و برای اینکه دچار اضافه وزن نشوند از روش هایی مثل استفراغ عمدی، سوء مصرف داروهای ادرار آور، ملین و سایر داروها و ورزش افراطی استفاده می نمایند.

نکته: افراد مبتلا به این اختلال الزاما چاق نبوده و ممکن است از وزن ایده آل برخوردار باشند.

علت ابتلا به بولیمیا چیست؟

اگر چه دلیل روشن و دقیقی برای این اختلال پیدا نشده است اما محققان با بررسی فاکتورهای گوناگون به عواملی رسیده اند که هر کدام به نحوی در بروز اختلال پرخوری عصبی نقش دارند:

  • سلامت روان: افسردگی، اعتماد به نفس پایین و اضطراب مزمن می توانند به صورت جانبی باعث بولیمیا شوند.
  • ژنتیک: ابتلای اختلال تغذیه در افراد خانواده، احتمال ابتلا به بولیمیا را در فرد افزایش می دهد.
  • شرایط بیوشیمیایی و زیست شناسی بدن: یکی از عوامل بروز بولیمیا اختلال در سطح هورمون های بدن، به ویژه سروتونین است.
  • عوامل فرهنگی: از عوامل فرهنگی می توان به نقش رسانه ها و تبلیغات آن و داشتن والدین همیشه نگران از وزن فرزندشان و ظاهر بینی جامعه ای که تمرکز خود را روی زیبایی های ظاهری فرد گذاشته است، اشاره کرد.

عوارض پراشتهایی عصبی یا بولیمیا چیست؟

التهاب و درد در گلو، تورم غدد بزاقی، ورم فک و گونه ها، آسیب مینای دندان، پوسیدگی دندان ها، رفلاکس اسید معده، ایجاد التهاب در دستگاه گوارش، اختلالات هورمونی، مشکل قاعدگی و بارداری در زنان، کم آبی شدید بدن، مسمومیت ناشی از مصرف قرص های رژیمی، مسمومیت ناشی از داروهایی که برای استفراغ استفاده می شود.

پر اشتهایی عصبی در موارد پیشرفته می تواند با اختلال در سطح الکترولیت های بدن مانند سدیم، کلسیم و پتاسیم، ریسک بروز حمله قلبی و سکته مغزی را افزایش دهد.

نشانه های فرد مبتلا به اختلال پرخوری عصبی یا بولیمیا چیست؟

بولیمیا نروزا

اگر چه تشخیص دقیق این نوع اختلال توسط روانشناس یا روانپزشک صورت می گیرد، اما در زیر به چند مورد از علائم پرخوری عصبی اشاره شده است که می تواند به شخص در تشخیص ابتلای خود یا اطرافیان کمک کند:

  • پنهانی غذا خوردن یا ترک سفره و رفتن به سرویس بهداشتی
  • ورزش بیش از حد
  • سوء مصرف داروها برای جلوگیری از اضافه وزن ناشی مصرف بیش از حد غذا
  • غذا خوردن های کنترل نشده در فواصل زمانی کوتاه
  • توجه افراطی به وزن و اندام
  • ترس و واهمه از افزایش وزن با وجود داشتن وزن نرمال
  • آسیب دندان ها و لثه ها بر اثر بالا آوردن غذا
  • زخم و کالوس در مچ دست

درمان پرخوری عصبی

اختلال پر اشتهایی عصبی یا بولیمیا و درمان

اولین و مهم ترین روش درمان، درمان شناختی رفتاری وسپس دارو درمانی است.

  • روان درمانی

 شامل مشاوره و گفتگو درمانی است و باعث ریشه یابی علت ابتلا به پرخوری عصبی می شود و پزشک به فرد بیمار کمک می کند تا عادات غذایی، باورها، رفتارها و رژیم غذایی ناسالم و ورزش های افراطی خود را اصلاح نماید و رفتارها و الگوهای مثبت را جایگزین نماید.

  • دارو درمانی

 علاوه بر روان درمانی، استفاده از برخی داروها هم در درمان پراشتهایی عصبی کمک کننده می باشند که عبارتند از:

داروهای ضد افسردگی مثل فلوکستین که از سوی سازمان مواد غذایی و دارویی آمریکا جهت درمان بولیمیا تایید شده است یا داروهای ضدافسردگی دیگر مانند سرترالین و توپیرامات که به عنوان داروی پرخوری عصبی شناخته می شوند.

در بعضی موارد ترکیب چند دارو در درمان پراشتهای عصبی توسط پزشک متخصص تجویز می شود. (مصرف خودسرانه این داروها فقط باعث وخامت اوضاع می شود)

هر چند بیماران مبتلا به بولیمیا در خانه و تحت نظر متخصص می توانند درمان شوند اما در موارد شدیدتر، فرد مبتلا باید بستری و تحت مراقبت در بیمارستان روند درمانی خود را طی نماید.

نتیجه گیری :

بولیمیا یا پرخوری عصبی یکی از اختلالات شایع خوردن است که همانند سایر اختلالات تغذیه نیازمند تشخیص و درمان توسط روانشناس یا روانپزشک و پزشک متخصص می باشد. این بیماری تهدید کننده سلامت جسمی و روانی فرد مبتلا و در موارد پیشرفته تر حتی باعث مرگ می شود پس لازم است در اولین فرصت نسبت به شروع درمان آن اقدام شود.

منابع :

منبع 1 | منبع 2 | منبع 3 

خدیجه حسنی

دیدگاهتان را بنویسید