اختلالات خوردن چیزی بیش از غذا است و در واقع شرایط پیچیده سلامت روانی هست که اغلب نیاز به مداخله متخصصان پزشکی و روانشناسی برای تغییر مسیر خود دارند. در این مقاله 6 مورد از رایج ترین انواع اختلالات خوردن و علائم آنها را شرح می دهیم که در ادامه می خوانید.
اختلالات خوردن چیست؟
اختلالات خوردن طیفی از شرایط روانی هستند که باعث ایجاد عادات غذایی ناسالم می شوند. آنها ممکن است با وسواس در مورد غذا، وزن بدن یا شکل بدن شروع شوند.
در موارد شدیدتر، اختلالات خوردن می تواند عواقب جدی برای سلامتی داشته باشند و در صورت عدم درمان حتی ممکن است منجر به مرگ شوند. کسانی که اختلالات خوردن دارند می توانند علائم مختلفی داشته باشند. با این حال، این اختلال بیشتر شامل محدودیت شدید غذا، پرخوری یا رفتارهای پاکسازی مانند استفراغ یا ورزش بیش از حد است.
اگرچه اختلالات خوردن می‌تواند افراد با هر جنسیتی را در هر مرحله از زندگی تحت تاثیر قرار دهد، اما اغلب در نوجوانان و زنان جوان این اختلال بیشتر گزارش شده است. در واقع، تا 13 درصد از نوجوانان ممکن است حداقل یک اختلال خوردن را تا سن 20 سالگی تجربه کنند.
چه چیزی باعث اختلالات خوردن می شود؟
کارشناسان بر این باورند که اختلالات خوردن ممکن است ناشی از عوامل مختلفی باشند که عبارتند از:
ژنتیک: یکی از این عوامل اختلالات خوردن ژنتیک است. مطالعات روی فرزندخواندگی و دوقلوهایی که در بدو تولد از هم جدا شده اند و توسط خانواده های مختلف به فرزندی گرفته شده اند، نشان می دهد اختلالات خوردن ممکن است ارثی باشد. این نوع تحقیقات به طور کلی نشان داده است که اگر یکی از دوقلوها به اختلال خوردن مبتلا شود، دیگری نیز به طور متوسط 50 درصد احتمال دارد که به یکی از آنها مبتلا شود.
ویژگی های شخصیتی: ویژگی های شخصیتی نیز یکی دیگر از دلایل این اختلال است. به طور خاص، روان رنجوری، کمال گرایی و تکانشگری سه ویژگی شخصیتی هستند که اغلب با خطر بالاتر ابتلا به اختلال خوردن مرتبط هستند.
سایر علل بالقوه: سایر علل بالقوه می توانند عوامل زیر باشند که عبارتند از:
- فشارهای درک شده برای لاغری
- ترجیحات فرهنگی برای لاغری
- قرار گرفتن در معرض رسانه هایی که چنین ایده آل هایی را ترویج می کنند.
علائم اختلالات خوردن
1. بی اشتهایی عصبی: بی اشتهایی عصبی احتمالاً شناخته شده ترین اختلال خوردن است. بی اشتهایی عصبی به طور کلی در دوران نوجوانی یا بزرگسالی ایجاد می شود و زنان را بیشتر از مردان تحت تأثیر قرار می دهد.
افراد مبتلا به بی اشتهایی عصبی معمولاً خود را دارای اضافه وزن می دانند، حتی اگر کم وزن باشند. آنها تمایل دارند دائماً وزن خود را کنترل کنند، از خوردن انواع خاصی از غذاها اجتناب کنند و کالری خود را به شدت محدود کنند.
علائم رایج بی اشتهایی عصبی عبارتند از:
- در مقایسه با افراد با سن و قد مشابه، به طور قابل توجهی کم وزن هستند
- الگوهای غذایی بسیار محدود دارند
- ترس شدید از افزایش وزن یا رفتارهای مداوم برای جلوگیری از افزایش وزن، با وجود کمبود وزن دارند
- تلاش بی وقفه برای لاغری و عدم تمایل به حفظ وزن سالم دارند
- تأثیر سنگین وزن بدن یا شکل بدن درک شده بر عزت نفس دارند
- تصویر بدنی تحریف شده، از جمله انکار کمبود وزن دارند
2. پرخوری عصبی: پرخوری عصبی یکی دیگر از اختلالات معروف خوردن است. در طی پرخوری، فرد معمولاً احساس می کند که نمی تواند غذا خوردن را متوقف کند یا میزان غذا خوردن خود را کنترل کند. پرخوری ممکن است با هر نوع غذایی اتفاق بیفتد، اما بیشتر در مورد غذاهایی رخ می دهد که فرد معمولاً از آن اجتناب می کند.
افراد مبتلا به پرخوری عصبی برای جبران و تسکین ناراحتی روده سعی در پاکسازی بدن می کنند. رفتارهای رایج پاکسازی شامل استفراغ اجباری، روزه داری، ورزش زیاد و … است.
علائم رایج پرخوری عصبی شامل موارد زیر است:
- دوره های مکرر پرخوری با احساس عدم کنترل
- اپیزودهای مکرر رفتارهای پاکسازی نامناسب برای جلوگیری از افزایش وزن
- عزت نفس بیش از حد تحت تأثیر شکل بدن و وزن
- ترس از افزایش وزن، با وجود داشتن وزن طبیعی
عوارض جانبی پرخوری عصبی ممکن است شامل التهاب و گلو درد، تورم غدد بزاقی، ساییدگی مینای دندان، پوسیدگی دندان، ریفلاکس اسید، تحریک روده، کم آبی شدید و اختلالات هورمونی نیز باشد.
3. اختلال پرخوری: افراد مبتلا به این اختلال علائمی مشابه علائم پرخوری عصبی یا زیرگروه پرخوری بی اشتهایی دارند. به عنوان مثال، آنها معمولاً مقادیر زیادی غذا را در مدت زمان نسبتاً کوتاه می خورند و در طول پرخوری احساس عدم کنترل می کنند ولی افراد مبتلا به اختلال پرخوری، کالری را محدود نمی کنند یا از رفتارهای پاکسازی مانند استفراغ یا ورزش بیش از حد برای جبران پرخوری خود استفاده نمی کنند.
علائم شایع اختلال پرخوری عبارتند است از:
- خوردن مقادیر زیادی غذا با سرعت و مخفیانه حتی زمانی که احساس گرسنگی نمی کنند
- احساس عدم کنترل در طول دوره های پرخوری
- احساس ناراحتی، مانند شرم، انزجار، یا گناه، هنگام فکر کردن به رفتار پرخوری
- عدم استفاده از رفتارهای پاکسازی، مانند محدودیت کالری، استفراغ، ورزش بیش از حد و … برای جبران پرخوری
افراد مبتلا به اختلال پرخوری اغلب دارای اضافه وزن یا چاقی هستند. این ممکن است خطر عوارض پزشکی مرتبط با اضافه وزن، مانند بیماری قلبی، سکته مغزی و دیابت نوع 2 را افزایش دهد.
4. پیکا: پیکا یکی دیگر از اختلالات خوردن است که شامل خوردن چیزهایی می شود که غذا محسوب نمی شوند. افراد مبتلا به پیکا هوس مواد غیر غذایی مانند یخ، خاک، گچ، صابون، کاغذ، مو، پارچه، پشم، سنگریزه، مواد شوینده لباسشویی یا نشاسته ذرت دارند.
پیکا می تواند در بزرگسالان و همچنین کودکان و نوجوانان رخ دهد. گفته می شود، این اختلال بیشتر در کودکان، زنان باردار و افراد دارای ناتوانی ذهنی مشاهده می شود. افراد مبتلا به پیکا ممکن است در معرض خطر مسمومیت، عفونت، صدمات روده و کمبودهای تغذیه ای باشند. بسته به مواد مصرف شده، پیکا ممکن است کشنده باشد.
5. اختلال نشخوار فکری: اختلال نشخوار فکری یکی دیگر از اختلالات خوردن است که به تازگی شناخته شده است و وضعیتی را توصیف می‌کند که در آن شخص غذایی را که قبلاً جویده و بلعیده است را دوباره می‌جود و دوباره آن را می‌جود و سپس دوباره آن را می‌بلعد یا بیرون می‌ریزد.
این نشخوار معمولاً در 30 دقیقه اول پس از غذا رخ می دهد و برخلاف شرایط پزشکی مانند رفلاکس، ارادی است.
این اختلال می تواند در دوران نوزادی، کودکی یا بزرگسالی ایجاد شود. در نوزادان، بین 3 تا 12 ماهگی ایجاد می شود و اغلب خود به خود نیز ناپدید می شود. کودکان و بزرگسالان مبتلا به این بیماری معمولاً برای رفع آن نیاز به درمان دارند.
اگر در نوزادان برطرف نشود، اختلال نشخوار می تواند منجر به کاهش وزن و سوء تغذیه شدید شود که می تواند کشنده باشد.
بزرگسالان مبتلا به این اختلال نیز ممکن است مقدار غذایی که می خورند را محدود کنند، به ویژه در مکان های عمومی که این ممکن است منجر به کاهش وزن و لاغری آنها شود.
بخوانید : 10 نکته برای جلوگیری از نشخوار فکری
6. اختلال در مصرف غذا اجتنابی/محدود کننده: اختلال مصرف غذای اجتنابی/ محدودکننده (ARFID) نام جدیدی برای یک اختلال قدیمی است. این اصطلاح جایگزین چیزی می شود که به عنوان «اختلال تغذیه در دوران نوزادی و اوایل کودکی» شناخته می شد، تشخیصی که قبلا برای کودکان زیر 7 سال اختصاص داشت.
اگرچه ARFID به طور کلی در دوران نوزادی یا اوایل کودکی ایجاد می شود، اما می تواند تا بزرگسالی نیز ادامه یابد. علاوه بر این، در بین مردان و زنان به یک اندازه رایج است.
افراد مبتلا به این اختلال به دلیل عدم علاقه به غذا خوردن یا بی علاقگی نسبت به بوها، طعم ها، رنگ ها، بافت ها یا دماهای خاص دچار اختلال در غذا خوردن می شوند.
علائم رایج ARFID عبارتند از:
• پرهیز یا محدود کردن مصرف غذا که باعث می شود فرد نتواند کالری یا مواد مغذی کافی مصرف کند
• عادات غذایی که با عملکردهای عادی اجتماعی تداخل دارند، مانند غذا خوردن با دیگران
• کاهش وزن یا رشد ضعیف برای سن و قد
• کمبود مواد مغذی یا وابستگی به مکمل ها یا تغذیه لوله ای