دیابت، علائم و عوارض گسترده ای دارد. تاثیر دیابت بر مفاصل یکی از مشکلاتی است که افراد دیابتی با آن روبرو هستند. به طور مثال درد مفاصل و آسیب عصبی نتایج دیابت کنترل نشده هستند و تاثیرات منفی بر عضلات و اسکلت بدن دارند. آمارها نشان می دهد حدود 50 درصد از افراد بزرگسال مبتلا به دیابت دچار آرتریت هستند.
زمانی که فردی به دیابت مبتلا می شود، اگر سطح بالای قند خون مورد توجه و درمان قرار نگیرد، به مرور زمان می تواند طیف وسیعی از عوارض دیابت را به همراه داشته باشد. دیابت به طرق مختلف منجر به درد مفاصل می شود. در این مقاله با مشکلات مفصلی که افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و دیابت نوع 2 با آن مواجهند، آشنا می شویم.
مفصل شارکو یا آرتروپاتی نوروپاتیک باعث از بین رفتن مفصل می شود. این بیماری به دلیل آسیب عصبی ناشی از دیابت (نوروپاتی دیابتی) بروز می کند. نوروپاتی دیابتی باعث ایجاد بی حسی در اندام هایی مثل پاها و مچ پاها می شود، ادامه این روند می تواند به دلیل بی حسی پاها با آسیب هایی مانند شکستگی های کوچک و رگ به رگ شدن و فشار به مفاصل پا همراه باشد. در نتیجه کاهش خون رسانی و عوامل مکانیکی در دراز مدت موجب ساییدگی و آسیب مفاصل و تغییر شکل پا و بد شکلی فیزیکی آن ها می شود.
شناخت علائم هشدار دهنده مفصل شارکو می تواند کمک موثری برای جلوگیری از تاثیر دیابت بر مفاصل و تغییر شکل استخوان ها داشته باشد. این علائم عبارتند از:
- احساس درد در مفاصل
- تورم یا قرمزی
- بی حسی
- ایجاد تغییر در ظاهر پاها
- احساس داغی در مفاصل
اگر پزشک تشخیص دهد که مفصل شارکو علت درد مفاصل شماست، لازم است برای جلوگیری از تغییر شکل استخوان تا زمان بهبودی، استفاده از مفصل پای آسیب دیده را محدود کنید. برای این منظور معمولاً پزشکان قسمت آسیب دیده را گچ می گیرند و چنانچه فرد دچار بی حسی در پاها شود از وسایل کمکی مانند ارتز (Orthoses) استفاده می شود.
مفصل شارکو به ما خاطر نشان می کند که دیابت و درد مفاصل با یکدیگر ارتباط مستقیم دارند.
دیابت نوع 2 و چاقی همبستگی نزدیکی با یکدیگر دارند. از طرف دیگر افرادی که دچار اضافه وزن یا چاقی هستند بیشتر در معرض خطر ابتلا به آرتروز یا همان استئوآرتریت قرار دارند، زیرا وزن اضافی فشار وارده به مفاصل به خصوص مفاصل موجود در قسمت های پایین بدن را افزایش می دهد.
اگرچه بین دیابت و درد مفاصل ناشی از آرتروز ارتباط مستقیمی وجود ندارد اما چاقی خطر ابتلا به این بیماری و دیابت نوع 2 را افزایش می دهد.
آرتروز با سایش و پارگی غضروف بین مفاصل و مالش استخوان ها به یکدیگر موجب درد در مفاصل می شود. آرتروز با بالا رفتن سن به طور طبیعی بروز می کند اما برخی شرایط مانند اضافه وزن سن شروع آن را کاهش می دهد.
تاثیر دیابت بر مفاصل در نتیجه آرتروز می تواند به صورت تورم مفاصل و مشکلات حرکتی در اندام ها بروز کند و این مشکل مفصلی بیشتر زانوها و لگن را درگیر می کند. در صورت تشدید آرتروز، پزشک داروهایی را برای تسکین درد تجویز می نماید و در صورت نیاز حتی مفصل آسیب دیده تعویض می شود.
موثرترین راه برای درمان آرتزوز، کاهش وزن است. چرا که اضافه وزن بر استخوان ها و مفاصل فشار وارد می کند. از سوی دیگر با کاهش وزن، مدیریت دیابت و علائم آن آسان تر می شود.
مطالعات نشان می دهند با کاهش وزن به میزان 1 پوند (هر پوند را معادل 454 گرم در نظر بگیرید) فشار وارده بر روی زانوها 4 پوند کاهش می یابد. همچنین در افراد مبتلا به دیابت نوع 2 با کاهش 4 تا 10 درصدی وزن بدن می توان شاهد کاهش قابل توجهی در سطح قند خون بود. بنابراین کاهش وزن بر هر دو عارضه سلامتی یعنی دیابت و درد مفصل تاثیر خواهد گذاشت.
_1654124703.jfif)
دیابت و درد مفاصل ناشی از آن را می توان به آرتریت روماتوئید ربط داد. آرتریت روماتوئید یک بیماری التهابی و نوعی اختلال خود ایمنی است. در این بیماری سیستم ایمنی با حمله به بافت های مفاصل موجب ایجاد تورم، درد و تغییر شکل مفاصل می شود.
دیابت نوع 1 نیز نوعی اختلال خود ایمنی است زیرا سیستم ایمنی به لوازلمعده حمله می کند و باعث توقف تولید انسولین می شود. ابتلا به یک اختلال خود ایمنی خطر ابتلا به دیگر بیماری خود ایمنی را افزایش می دهد.
این جمله به سادگی تاثیر دیابت بر مفاصل را به دلیل آرتریت روماتوئید توضیح می دهد و نشان می دهد، دیابت نوع 1 و آرتریت روماتوئید می توانند همزمان بروز نمایند.
آرتریت روماتوئید هیچ درمان قطعی ندارد و وقتی صحبت از درمان برای این بیماری خود ایمنی می شود، هدف تنها کاهش التهاب است و استفاده از داروها برای این بیماری می تواند در کاهش خطر ابتلا به دیابت نوع 2 نیز موثر باشد.
_1654125085.jfif)
تاثیر دیابت بر مفاصل می تواند به صورت بیماری DISH باشد. بیماری DISH که تحت عنوان فورستیر (Forestier) نیز شناخته می شود، نوعی آرتریت است.
این بیماری هم موجب سفت شدن تاندون ها و رباط ها می شود و هم با رشد غیر طبیعی استخوان ها باعث تشکیل خار استخوانی می شود.
اگر چه این بیماری در هر قسمت بدن ممکن است رخ دهد اما در ستون فقرات بیشتر شایع است و باعث سفتی و درد در نواحی آسیب دیده می شود.