رژیم غذایی کلانژیت; چه غذاهایی را باید بخوریم و نخوریم؟

کلانژیت یک التهاب در مجرای صفراوی است که می تواند در طول زمان به کندی پیشرفت کند. مانند سایر بیماری های مزمن، برای افراد مبتلا به کلانژیت مهم است که سلامت کلی خود را حفظ کنند تا به کنترل پیشرفت بیماری کمک کنند. حفظ سلامت کلی شامل یک رژیم غذایی سالم و انجام عادات غذایی خوب است.

هنگامی که شما به کلانژیت مبتلا می شوید، طبیعی است که سؤالاتی در مورد اینکه چه غذایی بخورید، در ذهنتان شکل گیرد. ما در این مقاله از سایت سلامتی من قرار است به شما کمک کنیم تا با بهترین رژیم غذایی برای کلانژیت آشنا شوید پس تا انتهای این مقاله با ما همراه باشید.

کلانژیت چیست؟

کلانژیت یک التهاب جدی و تهدید کننده سیستم مجرای صفراوی است، که از حرکت صفرا به روده کوچک جلوگیری می کند. در واقع کبد، صفرا را می سازد و کیسه صفرا آن را ذخیره می کند. مجاری صفراوی، صفرا را از کبد و کیسه صفرا به روده کوچک می فرستد تا به فرآیند هضم کمک کند.

هنگامی که این مجاری صفراوی ملتهب یا مسدود شوند، صفرا دوباره به کبد برمیگردد. این می تواند منجر به آسیب رسیدن به کبد و سایر مشکلات گوارشی شود. این انسداد اغلب به دلیل عفونت باکتریایی، سنگ کیسه صفرا یا موارد دیگری ایجاد می شود.

علائم کلانژیت

علائم کلانژیت بستگی به نوع کلانژیت و مدت زمان آن دارد. هر فرد مبتلا به کلانژیت ممکن است علائم و نشانه های کمی متفاوتی داشته باشد یا حتی ممکن است هیچ علامتی را متوجه نشود.

اما می توان گفت برخی از علائم اولیه کلانژیت مزمن، احساس خستگی، خارش پوست و خشکی چشم و دهان است. علاوه بر این ها پزشک شما، ممکن است علائم دیگری از جمله کبد و طحال متورم، کلسترول بالا، کم کاری غده تیروئید و پوکی استخوان را نیز تشخیص دهد.

رژیم غذایی کلانژیت

با پیشرفت بیماری کلانژیت، کبد شما ممکن است نتواند مواد مغذی و سموم را نسبت به زمانی که سالم تر بودید، پردازش کند. پس ممکن است به شما توصیه شود رژیم غذایی خود را برای سازگاری با شرایط خود تغییر دهید.

هرچند به طور کلی، رژیم غذایی خاصی برای این بیماری وجود ندارد اما پیروی از یک رژیم غذایی سالم، خطر ابتلا به عوارض مرتبط با کلانژیت مانند پوکی استخوان، کبد چرب، فشار خون و بیماری قلبی را کاهش می دهد. توصیه های غذایی زیر به شما کمک می کنند تا رژیم غذایی سالمی داشته باشید و در طول روز میزان کالری و مواد غذایی مغذی مورد نیاز بدن را دریافت کنید.

مصرف پروتئین کافی در زمانی که کلانژیت دارید برای حفظ عملکرد سیستم ایمنی بسیار مهم است. در رژیم غذایی کلانژیت شما باید در هر وعده غذایی و بیشتر میان وعده ها از یک منبع پروتئین استفاده کنید. پس مواد غذایی مانند شیر، ماست، پنیر، لوبیا، عدس، نخود، آجیل، دانه ها، گوشت، ماهی، تخم مرغ را حتما در رژیم غذایی کلانژیت بگنجانید.

فیبر به حفظ سطح کلسترول سالم و سلامت روده کمک می کند، قند خون را کنترل می کند و به حفظ وزن بدن نیز کمک می کند. غلات، ماکارونی، برنج، میوه ها و سبزیجات، آجیل و دانه ها و حبوبات را در رژیم غذایی کلانژیت خود بگنجانید تا مطمئن شوید که فیبر کافی در روز دریافت می کنید.

برای کمک به رسیدن به اهداف پروتئین و فیبر خود، آجیل را در ترکیبی با میوه های خشک میل کنید.

چربی های سالم مانند آجیل و دانه‌ها نقش مهمی در کمک به جذب انواع خاصی از ویتامین ها مانند ویتامین D، E، A و K دارد. چربی های اشباع نشده نسبت به چربی های اشباع شده فواید تغذیه ای بیشتری دارند. از روغن های گیاهی مانند روغن زیتون، کانولا یا آووکادو نیز برای پخت و پز استفاده کنید.

افراد مبتلا به کلانژیت بیشتر در معرض خطر پوکی استخوان هستند. این افراد باید غذاهای سرشار از کلسیم را در رژیم کلانژیت خود بگنجانند تا از خطر ابتلا به پوکی استخوان جلوگیری کنند. محصولات لبنی مانند شیر، ماست، پنیر حاوی کلسیم هستند. سبزیجات سبز پخته شده مانند اسفناج، کلم بروکلی و کلم نیز منابع سرشار کلسیم به شمار می روند. پس از گنجاندن آنها در رژیم غذایی گلانژیت خود غافل نشوید.

ما مقداری ویتامین D را از لبنیات و تخم مرغ دریافت می کنیم اما تامین ویتامین D تنها از طریق رژیم غذایی ممکن است دشوار باشد. ویتامین D به بدن کمک می کند تا کلسیم را جذب کند. اکثر بیماران مبتلا به کلانژیت باید مکمل ویتامین D را نیز مصرف کنند. با پزشک یا متخصص تغذیه خود برای دریافت توصیه های خاص این مکمل صحبت کنید.

علاوه بر این ها به دلیل این که، متابولیسم کربوهیدرات در بیماری های کبدی تغییر می کند که می تواند منجر به افزایش قند خون شود. ممکن است به شما گفته شود که قندهای ساده را در رژیم غذایی کلانژیت خود کاهش دهید. همچنین اغلب رژیم غذایی کم چرب توصیه می شود.

لیست مواد غذایی مفید برای رژیم غذایی کلانژیت

یک رژیم غذایی کلانژیت باید از خوراکی های مغذی، انواع میوه ها، سبزیجات و غذاهای مفید تشکیل شده باشد. پس برنامه غذایی روزانه شما باید شامل پنج گروه اصلی یعنی نان و غلات، میوه و سبزیجات، لبنیات، گوشت و پروتئین و چربی ها و قندها باشد. در ادامه به شما خواهیم گفت که وعده های غذایی شما باید شامل چه مواد مفیدی باشد تا سلامت شما تضمین شود.

یک وعده غذایی متعادل و پر انرژی باید ترکیبی سالم از فیبر، ویتامین ها، مواد معدنی و آنتی اکسیدان ها باشد. در وعده های غذایی اصلی خود حتما غلات، پروتئین بدون چربی، میوه و سبزیجات را بگنجانید. همچنین از افزودن چربی های سالم مانند روغن زیتون و آووکادو به میوه ها و سبزیجات خود برای افزایش طعم لذت ببرید.

مواد غذایی مضر در رژیم غذایی کلانژیت

همانطور که گفتیم، بیماری کلانژیت از بیماری های مربوط به دستگاه گوارش است پس منطقی است که باید حواستان به مواد غذایی که در طول روز مصرف میکنید، باشد. زمانی که به کلانژیت مبتلا می شوید، ممکن است لازم باشد تا تغییرات کمی در رژیم غذایی و سبک زندگی خود دهید. پس باید مطمئن شوید که دقیقاً می دانید از کدام غذاها و مواد غذایی باید اجتناب کنید یا به رژیم غذایی کلانژیت خود اضافه کنید. در ادامه برخی از مواد غذایی که در رژیم غذایی کلانژیت مصرفشان منع یا محدود میشود را برایتان بیان می کنیم.

افراد مبتلا به انواع بیماری های کبدی، از جمله کلانژیت، در معرض خطر ابتلا به بیماری فشارخون هستند. همانطور که میدانید مصرف بیش از حد سدیم یکی از عواملی است که باعث افزایش فشارخون می شود. پس سعی کنید نمکدان را کنار بگذارید و غذاهای خود را با ادویه ها، گیاهان و روغن ها، طعم دار کنید. همچنین غذاهای بسته بندی شده، فرآوری شده و ترشی را محدود کنید زیرا این غذاها معمولاً نمک زیادی دارند.

مصرف غذاهای حاوی قند افزوده زیاد مانند شیرینی، مربا، ژله، عسل، نوشیدنی‌های انرژی‌زا و آبمیوه را محدود کنید. مصرف بیش از حد قند می تواند باعث شود کبد شما این مقدار اضافی را به شکل چربی ذخیره کند و می تواند منجر به آسیب کبدی شود.

شما باید از خوردن ماهی، گوشت و شیر غیر پاستوریزه خام یا نیم پز خودداری کنید. باکتری ها یا ویروس های این غذاها ممکن است باعث عفونت شدید در افراد مبتلا به بیماری های کبد شوند.

علاوه بر همه اینها از مصرف الکل نیز اجتناب کنید.

عوارض کلانژیت

کلانژیت در صورت عدم درمان می تواند منجر به مشکلات جدی سلامتی شود. به همین دلیل مهم است که در صورت داشتن هر گونه علائم، تحت مراقبت های پزشکی قرار بگیرید و چکاپ های منظم را با پزشک خود انجام دهید تا اطمینان حاصل شود که کبد و مجاری صفراوی شما به درستی کار می کنند. در ادامه برخی از عوارض کلانژیت را برایتان بیان می کنیم:

زخم کبد: کلانژیت می تواند باعث زخم کبد (سیروز) شود. زخم کبد می تواند عملکرد کبد را کُند کند یا منجر به نارسایی کبد شود. همچنین خطر ابتلا به سرطان کبد را افزایش می دهد. علاوه بر این می تواند باعث تورم کبد و فشار خون بالا شود.

سنگ کیسه صفرا: صفرای مسدود شده می تواند به سنگ تبدیل شود که این ممکن است باعث درد و عفونت شود.

طحال بزرگ شده: اگر کبد به درستی کار نکند و نتواند سموم را فیلتر کند، سلول های خونی قدیمی در طحال جمع می شوند و باعث تورم آن شوند.

متورم شدن رگها: فشار خون بالا در کبد ممکن است فشار زیادی بر وریدهای معده وارد کند. این می تواند منجر به متورم شدن رگ ها شود. همچنین ممکن است باعث خونریزی شود.

عفونت خون: کلانژیت حاد می تواند منجر به عفونت خون شود. این می تواند به چندین قسمت از بدن آسیب برساند و در صورت عدم درمان ممکن است تهدید کننده زندگی باشد.

فشار خون بالا: برخی افراد مبتلا به کلانژیت ممکن است به فشار خون مبتلا شوند. پزشک ممکن است فشار خون بالا در کبد را کنترل و درمان کند که به آن فشار خون پورتال گفته می شود.

بالا رفتن کلسترول: بالا رفتن سطح کلسترول خون نیز یکی دیگر از عوارض کلانژیت است. اگر میزان کلسترول خون فرد بالا باشد، پزشک ممکن است مصرف داروهایی را برای فرد بیمار توصیه کند.

پوکی استخوان: پوکی استخوان نیز شایع ترین عوارض بیماری کلانژیت است. اگر پوکی استخوان دارید، ممکن است برای شما دارو یا مکمل‌هایی مانند کلسیم و ویتامین D برای کاهش تحلیل استخوان و بهبود تراکم استخوان تجویز شود. ورزش هایی مانند پیاده روی و استفاده از وزنه های سبک در بیشتر روزهای هفته می تواند به افزایش تراکم استخوان شما کمک کند.

مشورت با پزشک تغذیه در رابطه با رژیم غذایی کلانژیت

ممکن است برای درک اهمیت برخی تغییرات رژیم غذایی به کمک نیاز داشته باشید. در شرایط خاص، برخی از داروهای تجویزی می توانند اشتها و متابولیسم غذا را تغییر دهند.

علاوه بر این ممکن است برای برخی از عوارض جانبی کلانژیت مانند پوکی استخوان، فشار خون بالا، کلسترول بالا به درمان نیاز داشته باشید. پس در واقع می توان گفت رژیم غذایی کلانژیت شما، ممکن است برای بیمار دیگر کلانژیت یکسان نباشد. پس مهم است که در این زمینه با پزشک خود مشورت کنید.

سخن پایانی

به یاد داشته باشید، پزشک یا متخصص تغذیه شما ممکن است رژیم غذایی شما را متناسب با وضعیت پزشکی منحصر به فرد شما تغییر دهد. اگر به تنهایی تغییری در رژیم غذایی خود ایجاد کردید، حتماً از پزشک خود در مورد آن سوال کنید.

سوالات متداول

کدام خوراکی ها برای بیماری کلانژیت مضر هستند؟

شما باید از مصرف غذاهای خام یا نیم پز خودداری کنید. باکتری ها یا ویروس های این غذاها ممکن است باعث عفونت شدید در افراد مبتلا به بیماری کبد شود. اگر مبتلا به کلانژیت صفراوی هستید، پزشک به شما توصیه می کند که سیگار را ترک کنید و مصرف الکل را متوقف کنید یا حداقل مصرف خود را به حداقل برسانید.

چه مکمل هایی برای کلانژیت مفید هستند؟

بیماری کلانژیت با عوارض خاصی نیز همراه است. به همین دلیل پزشک ممکن است مصرف مکمل های ویتامین و مواد معدنی را توصیه کند. اگر بدن شما ویتامین ها یا سایر مواد مغذی را جذب نمی کند، ممکن است نیاز به مصرف ویتامین های A، D، E و K و همچنین مکمل های کلسیم، اسید فولیک یا آهن داشته باشید.

چگونه از بروز بیماری کلانژیت می توان پیشگیری کرد؟

با مصرف مواد غذایی سالم و مغذی در روز، دوری از خوراکی های مضر و حذف عادت های غلط روزمره مانند سیگار کشیدن تاحدی می توان از بیماری های گوارشی ازجمله کلانژیت پیشگیری کرد.