قارچ و دیابت؛ قارچ دوست افراد دیابتی

ارزش غذایی قارچ

انواع مختلفی از قارچ های خوراکی وجود دارند مثل قارچ دکمه ای، قارچ صدفی، شیتاکه و پورتوبلو و … . صرف از نام و ظاهر متفاوت، همه آن ها دارای ترکیبات غذایی مشابهی هستند. به طوری که 70 گرم قارچ خام دارای:

کالری: 15

کربوهیدرات: 2 گرم

قند: 1 گرم

پروتئین: 2 گرم

چربی: صفر

ویتامین B2 یا ریبوفلاوین: 22 درصد از ارزش روزانه

سلنیوم: 12 درصد از ارزش روزانه

فسفر: 5 درصد از ارزش روزانه

قارچ ها منابعی خوبی از سلنیوم و ویتامین های گروه B هستند. ویتامین های گروه B از نوع ویتامین های محلول در آب هستند که مصرف آن ها برای بهبود عملکرد مغز ضروری است. سلنیوم نیز یک آنتی اکسیدان قوی است که بر روی عملکرد تیروئید بسیار تاثیرگذار است.

قارچ ها همچنین به دلیل کم کالری بودن و میزان کم کربوهیدرات برای رژیم غذایی دیابت مناسبند.

بخوانید : چگونه قارچ های خوراکی از سمی را تشخیص دهیم؟

شاخص گلیسمی و بار گلیسمی قارچ

شاخص گلیسمی و بار گلیسمی دو ابزار مفید برای ارزیابی نحوه تاثیر غذاهای حاوی کربوهیدرات بر سطح قند خون هستند و در کنترل و درمان بیماری هایی مانند دیابت بسیار محبوب هستند.

شاخص گلیسمی یا GI مواد غذایی عددی بین صفر تا 100 است و نشان دهنده چگونگی تاثیر مواد غذایی بر سطح قند خون است. مواد غذایی دارای بر حسب GI به سه دسته زیر تقسیم بندی می شوند:

1. GI کم: 1 تا 55
2. GI متوسط: 56 تا 69
3. GI بالا: 70 تا 100

مواد غذایی که عدد GI پایین تری دارند با سرعت کمتری قند خون را افزایش می دهند و آن هایی که GI بالایی دارند باعث افزایش ناگهانی قند خون می شوند.

یکی دیگر از تقسیم بندی های مواد غذایی بر حسب بار گلیسمی یا GL است که هم شاخص گلیسمی و هم میزان کربوهیدرات و مقدار مصرف یک ماده غذایی را در نظر می گیرد. عدد بار گلیسمی از ضرب GI در میزان کربوهیدرات یک وعده خاص تقسیم بر 100 به دست می آید.

مواد غذایی بر اساس بار گلیسمی به سه گروه دسته بندی می شوند:

1. GL پایین: 10 و کمتر
2. GL متوسط: 11 تا 19
3. GL بالا: 20 و بیشتر

همانند شاخص گلیسمی، بار گلیسمی پایین نشان دهنده تاثیر کم بر روی سطح قند خون و عدد بالاتر تاثیر بیشتر بر روی سطح قند خون را نشان می دهد.

قارچ ها در دسته سبزیجات قرار می گیرند و مانند پیاز و سیر در دسته با شاخص گلایسمی پایین قرار می گیرند. میزان بار گلیسمی 70 گرم قارچ هم کمتر از 1 است. یعنی سطح قند خون شما با مصرف 70 گرم قارچ افزایش نمی یابد.

فواید مصرف قارچ برای دیابت

قارچ می تواند برای انواع خاصی از دیابت سودمند باشد. پژوهش ها نشان می دهند پیروی از یک رژیم غذایی سرشار از سبزیجات مانند قارچ و دیگر مواد غذایی غنی از ویتامین می تواند نقش محافظت کننده در برابر دیابت بارداری داشته باشد. این نوع دیابت 14 درصد از بارداری ها را تحت تاثیر قرار می دهد.

مصرف قارچ به دلیل میزان بالای ویتامین B نقش محافظت کننده در برابر کاهش عملکرد ذهنی و زوال عقل در افراد مسن و همچنین افراد دیابتی که برای کنترل سطح قند خون متفورمین مصرف می کنند، دارد. مصرف قارچ همچنین به دلیل وجود پلی ساکارید، خاصیت ضد دیابت دارد.

مطالعات بر روی حیوانات مبتلا به دیابت نشان می دهد که پلی ساکاریدها می توانند باعث کاهش سطح قند خون، کاهش مقاومت به انسولین و در نهایت کاهش آسیب بافت پانکراس شوند.

یکی از انواع پلی ساکاریدهای قارچ موسوم به بتاگلوکان (نوعی فیبر محلول) هضم قارچ را کند و در نتیجه جذب قند آن را آهسته تر می کند و باعث کنترل سطح قند خون بعد از غذا می شود.

یکی دیگر از تاثیرات مصرف قارچ به دلیل وجود پلی ساکاریدها، می تواند کاهش سطح کلسترول باشد که خود باعث کاهش خطر بیماری قلبی و سکته مغزی مرتبط با دیابت کنترل نشده می شود.

بررسی  انجام شده در سال 2018 بر روی افرادی که در رژیم غذایی خود فیبر بالایی مصرف می کردند نشان داد که این روش تغذیه می تواند با کاهش خطر ابتلا به دیابت مرتبط باشد و برای افراد مبتلا به دیابت باعث کاهش سطح قند خون شود.

میزان فیبر موجود در 70 گرم قارچ، 1 گرم است. (میزان فیبر مورد نیاز بزرگسالان با توجه به سن و جنس به میزان 22.4 تا 33.6 گرم در روز است)

درک بهتر چگونگی تاثیر پلی ساکارید و ویتامین های B موجود در قارچ در بهبود شرایط افراد مبتلا به دیابت، نیازمند مطالعات بیشتر انسانی است.

تنوع قارچ ها و تنوع مزه ها، استفاده از آن ها را در رژیم غذایی مخصوص دیابتی ها آسان کرده است. افراد می توانند آن ها را به صورت خام، برشته، کبابی، در سوپ یا سس و انواع غذاها میل کنند.

بخوانید : قارچ و دیابت؛ قارچ دوست افراد دیابتی