خرمالو به دلیل داشتن فواید زیاد برای سلامتی و طعم شیرین و خوشایند محبوبیت زیادی دارد. از خواص خرمالو می توان به آنتی اکسیدان فراوان، فیبر سرشار و انواع ویتامین ها شامل A وC اشاره کرد. خرمالو می تواند از بیماری های قلبی، سرطان و سکته جلوگیری کند و برای پایین آوردن فشار خون مفید است. خوردن برخی از میوه ها به دلیل قند بالای موجود در آنها برای افراد مبتلا به دیابت مضر است. خواص خرمالو برای دیابت کدام اند؟ در این مقاله به بررسی رابطه خرمالو و دیابت می پردازیم.
ارزش غذایی خرمالو
خوردن خرمالو فواید زیادی برای همه افراد دارد و به طور کلی تاثیر مثبتی بر سلامت بدن می گذارد. این میوه دارای مواد مغذی بالا است و به همین دلیل برای پیشگیری و بهبود بیماری های دیابت، سرطان و فشار خون بالا خواص زیادی دارد. وجود خرمالو در رژیم غذایی می تواند به تنظیم قند خون، فشار خون و کلسترول بد خون کمک کند. ارزش غذایی موجود در هر 100 گرم خرمالو عبارت اند از:
- کالری : 70
- کربوهیدرات: 18 گرم
- فیبر: 3.6 گرم
- ویتامین A: 81% از مقدار ضروری روزانه
- ویتامین C: 20% از مقدار ضروری روزانه
- کلسیم: 1% از مقدار ضروری روزانه
- پتاسیم: 8% از مقدار ضروری روزانه
شاخص گلیسمی چیست؟
شاخص گلیسمی که به اختصار (GI) نامیده می شود، نوعی مقیاس برای اندازه گیری تاثیر هر غذا در افزایش قند خون است. غذاها در سه دسته گلیسمی پایین، متوسط و بالا قرار می گیرند و در بازه 1 تا 100 رتبه بندی می شوند. هر چقدر شاخص گلیسمی غذایی پایین تر باشد، تاثیر کمتری بر تغییر میزان قند خون می گذارد.
سه گروه شاخص گلیسمی که هر غذا در یکی از آنها قرار می گیرد عبارتند از:
- شاخص گلیسمی پایین: 55 و کمتر
- شاخص گلیسمی متوسط: 56 تا 69
- شاخص گلیسمی بالا: 70 و بیشتر
غذاهایی که کربوهیدرات تصفیه شده و شکر بالایی دارند سریع تر هضم می شوند و معمولا شاخص گلیسمی بالاتری دارند. در حالی که غذاهای غنی از پروتئین، چربی یا فیبر اصولا دارای شاخص گلیسمی پایین هستند. غذاهای بدون کربوهیدرات شاخص گلیسمی ندارد. این غذاها شامل ماهی، گوشت، مرغ، مغزها، دانه ها، برگ های سبزیجات، ادویه ها و انواع روغن هستند.
سایر عواملی که شاخص گلیسمی را تحت تاثیر قرار می دهند عبارتند از میزان پختگی، شیوه آشپزی، نوع شکر موجود در ماده و میزان فراوری شدن غذا. همچنین شاخص گلیسمی با بار گلیسمی متفاوت است و گاهی این عبارات در بررسی مواد مغذی مواد غذایی به چشم می خورند.
برخلاف شاخص گلیسمی که مقدار غذای مصرف شده را ثبت نمی کند، بار گلیسمی میزان کربوهیدرات مصرف شده در یک وعده را در نظر می گیرد تا تعیین کند این غذا چقدر در بالا بردن قند خون تاثیر می گذارد.
به همین دلیل ضروری است هنگام انتخاب غذاها، شاخص گلیسمی و بار گلیسمی آن را در نظر گرفت تا از عوارض احتمالی آن بر بیماری ها یا اختلالات سلامتی پیشگیری کرد.
شاخص گلیسمی خرمالو
مقدار کل کربوهیدرات مصرفی بر سطح گلوکز خون تاثیر مستقیم می گذارد، به همین دلیل برای افراد مبتلا به دیابت مفید است مقدار کالری مصرفی روزانه خود را تحت نظر بگیرند. یک خرمالو متوسط (حدود 25 گرم) دارای 9 گرم کربوهیدرات است در حالی که یک وعده 100 گرمی از آن شامل 33.5 گرم کربوهیدرات می باشد.
خرمالو شاخص گلیسمی معادل 61 دارد که حد متوسط در نظر گرفته می شود. این نشان می دهد برخلاف کربوهیدرات موجود در آن، خرمالو باعث افزایش سریع قند خون نمی شود. با این وجود مصرف خرمالو هم باید به صورت کنترل شده انجام بگیرد.
خرمالو چقدر قند دارد؟
مقدار قند موجود در خرمالوی متوسط برابر با 15 گرم در 100 گرم است. این قند در دو نوع کربوهیدرات فروکتوز و ساکارز وجود دارد. این مواد، قند های ساده هستند و به راحتی جذب شده و سطح گلوکز خون را بالا می برند. در عین حال، در یک میوه با وزن متوسط 150 گرم، مقدار این قند ها به 22 گرم می رسد. بنابراین با وجود بیماری دیابت، مصرف خرمالو باید با میانه روی مصرف شود.
آیا خرمالو برای دیابت خوب است؟
نمی توان به این سوال پاسخی قطعی داد، چراکه مصرف خرمالو برای افراد مبتلا به دیابت بستگی به تشخیص دقیق (دیابت نوع یک، نوع دو، پیش دیابت)، وضعیت بیمار، سن و رژیم غذایی دارد. برخی از راهنمایی های کلی که کمک می کند مصرف خرمالو برای افراد مبتلا به دیابت به مقدار متناسب صورت بگیرد شامل:
- هیچ ممنوعیت مطلقی برای مصرف خرمالو با بیماری دیابت وجود ندارد؛ در تعداد محدود (50 الی 100 گرم در روز)، میوه خرمالو می تواند در رژیم غذایی قرار بگیرد.
- این میوه مانند بسیاری از میوه ها، دارای قند فراوانی است. بنابراین توصیه می شود پیش از مصرف دائمی و مستمر خرمالو، درباره محدودیت مورد نیاز با پزشک معالج مشورت کنید.
- مقدار خرمالو در رژیم غذایی برای دیابت باید به مرور زمان اضافه شود، برای مثال از 50 تا 100 گرم در روز شروع شده تا قند خون دچار تغییر ناگهانی گلوکز نشود. این مقدار معادل نیمی از میوه است.
- پس از آن، واکنش بدن به میوه کنترل شده و مقدار مناسب و ایمن برای بیماری دیابت تعیین می شود.
- در آینده می توان این مقدار را برای کنترل مصرف سایر میوه ها در نظر گرفت. بهتر است همیشه مقدار قندی پایین تر از میزان مجاز دریافت کنید تا از کنترل میزان قند خون اطمینان حاصل شود. مصرف روزانه بیش از دو میوه توصیه نمی شود.
آیا بیماران دیابتی می توانند خرمالو بخورند؟
بر اساس شاخص گلیسمی خرمالو، خوردن این میوه برای بیماران دیابتی مجاز است و می تواند فواید زیادی داشته باشد. خرمالو به دلیل وجود آنتی اکسیدان های متعدد و فیبر بالا، نه تنها بیماران دیابتی را دچار افزایش ناگهانی قند خون نمی کند، بلکه به تنظیم میزان آن هم کمک می کند.
مقاومت انسولین که یکی از نشانه های بیماری دیابت است، می تواند تحت تاثیر آنتی اکسیدان های موجود در خرمالو بهبود پیدا کند. خرمالو می تواند از سایر عوارض بیماری دیابت مثل بیماری های قلبی جلوگیری کند و با بهبود سلامت کل، میوه ای مفید برای بیماران دیابتی است.
خواص خرمالو برای دیابت
خرمالو میوه شیرینی است که مقدار زیادی مواد مغدی و آنتی اکسیدان های ضروری دارد. برای افراد مبتلا به دیابت، اضافه کردن خرمالو به رژیم غذایی می تواند فواید زیادی برای سلامتی داشته باشد. از این خواص می توان به تنظیم قند خون و بهبود سلامت کلی اشاره کرد. خواص خرمالو برای دیابت عبارتند از:
- شاخص گلیسمی پایین: خرمالو شاخص گلیسمی پایینی دارد. این ویژگی یعنی باعث افزایش ناگهانی قند خون نمی شود. به همین دلیل خرمالو میوه ای مفید برای فرد دیابتی است که بدون نگرانی درباره سطح قند خون مصرف شود.
- بهبود حساسیت به انسولین: آزمایشی درباره دیابت نشان می دهد که مصرف عصاره خرمالو باعث بهبود حساسیت به انسولین و دریافت گلوکز در عضلات شده است، که به تنظیم قند خون کمک می کند. این یعنی قرار دادن خرمالو در رژیم غذایی فرد دیابتی می تواند به بهبود مقاومت انسولین کمک کند.
- فیبر محلول بالا: خرمالو منبعی غنی از فیبر رژیمی است که موجب کند شدن جذب شکر در جریان خون می شود. این ویژگی علاوه بر تنظیم میزان قند خون، از بالا رفتن ناگهانی آن هم جلوگیری می کند.
- آنتی اکسیدان بالا: خرمالو دارای آنتی اکسیدان هایی مثل فلاونوئید و کاروتنوئید است، که به کاهش التهاب و پیشگیری از آسیب به شبکیه چشم توسط رادیکال های آزاد کمک می کند. آنتی اکسیدان ها از عوارض بیماری دیابت مثل بیماری قلبی و آسیب عصبی جلوگیری می کنند.
فواید خرمالو برای سلامتی
به طور کلی، خرمالو میوه ای شیرین و مغذی است که خواص زیادی برای سلامتی دارد. فیبر بالا، شاخص گلیسمی پایین و آنتی اکسیدان های سرشار باعث افزایش تاثیر خرمالو بر سیستم جریان خون، بینایی و ایمنی می شوند. در ادامه به سایر فواید خرمالو برای سلامتی اشاره کرده ایم.
-
بهبود و حفظ سلامت قلب
خرمالو دارای انواعی از مولکول های زیست فعال است. آنتوسیانین، بتا کاروتن، فلاونوئید، تانیک اسید و ویتامین C، همه آنتی اکسیدان هستند و در مقادیر بالا در خرمالو وجود دارند. تحقیقاتی نشان می دهد آنتی اکسیدان ها قلب را در برابر بسیاری از بیماری های قلبی حفظ می کند.
به علاوه این آنتی اکسیدان ها میزان کلسترول مضر خون را کاهش می دهند. تجمع بیش از حد کلسترول بد در خون می تواند منجر به عوارض جدی مثل حمله قلبی و مغذی شود. خرمالو می تواند در پایین آوردن فشار خون بالا در بیماران مبتلا به فشار خون موثر باشد. در نتیجه خرمالو خواص زیادی برای قلب دارد.
-
کاهش التهاب
شرایطی مثل بیماری قلبی، سرطان، دیابت، چاقی و التهاب مفصل (آرتریت)، همه به التهاب مزمن مرتبط هستند. انتخاب غذاهایی با خاصیت ضد التهاب می تواند به کاهش التهاب و پایین آوردن ریسک این بیماری ها کمک کند. خرمالو منبع غنی آنتی اکسیدانی به نام ویتامین C است.
در واقع یک خرمالو، 14% ویتامین C مورد نیاز روزانه را تامین می کند. ویتامین C از سلول ها در برابر رادیکال های آزاد محافظت می کند و باعث پایین آمدن میزان التهاب در بدن می شود. از نظر شیمیایی، این آنتی اکسیدان با انتقال یک الکترون به این ذرات، آسیب زایی آنها را از بین می برد.
تحقیقی ثابت کرده است که دریافت 500 میلی گرم ویتامین C در دو وعده روزانه، نقش جشم گیری در کاهش اثرات ناشی از التهاب داشته است.
همچنین در آزمایش دیگری دریافتند که هر چه میزان مصرف ویتامین C بالاتر باشد، به دلیل از بین رفتن التهاب، خطر ابتلا به بیماری هایی مثل سرطان، بیماری قلبی و دیابت کاهش میابد. خرمالو همچنین دارای کاروتدوئید، فلاونوئید و ویتامین E است که همه آنتی اکسیدان هایی با خاصیت ضد التهاب هستند.
-
بینایی و سلامت چشم
100 گرم خرمالو دارای 32% از مقدار ضروری مصرف ویتامین A است. ویتامین A با نگهداری از پروتئینی به نام رودوپسین، به بهبود و حفظ دید کمک می کند. رودوپسین به دید در شب کمک می کند. علاوه بر این، ویتامین A برای کارکرد طبیعی رودوپسین ضروری است. تحقیقات نشان می دهد ویتامین A چشم ها را در برابر بیماری هایی مثل آب مروارید محافظت می کند.
در ادامه می توان به تاثیر خرمالو در حفاظت از آسیب چشمی اشاره کرد. رادیکال های آزاد می توانند به شبکه سلولی چشم و بافت اطراف آن اسیب بزنند، بنابراین برای جلوگیری از این عوارض، باید از غذاهای سرشار از آنتی اکسیدان استفاده کرد. آنتی اکسیدان هایی مثل ویتامین C، کاروتنوئید و فلاونوئید می توانند باعث کاهش رادیکال های آزاد در بدن شوند و از آسیب های احتمالی به چشم پیشگیری کنند.
-
سرشار از فیبر
کلسترول بالا، به خصوص کلسترول بد LDL بالا در خون می تواند خطر ابتلا به بیماری قلبی، سکته مغذی و حمله قلبی را افزایش دهد. غذا های دارای فیبر محلول، مثل میوه ها و سبزیجات، می توانند به پایین آوردن کلسترول بد کمک کنند. با مصرف این غذاها، مقدار اضافی کلسترول مضر از بین می رود. خرمالو یکی از میوه هایی است که برای در پایین آوردن کلسترول تاثیرگذار است.
فیبر بالا خواص بسیاری برای سلامتی دارد که از جمله آنها می توان به بهبود گوارش و یبوست، و پایین آوردن قند خون بالا اشاره کرد. میوه هایی مانند خرمالو که فیبر محلول بالایی دارند، باعث کند شدن گوارش کربوهیدرات و جذب قند می شوند. این ویژگی از افزایش ناگهانی قند خون جلوگیری می کند. به علاوه خرمالو به افزایش باکتری مفید روده کمک می کند، که می تواند بر کارکرد سیستم گوارش و سلامت کلی بدن تاثیر مثبت بگذارد.
سخن پایانی
میوه خرمالو فواید زیادی برای سلامتی دارد. برای مثال، خرمالو با پایین آوردن فشار خون و کلسترول مضر خون به سلامت قلب و پیشگیری از بیماری های قلبی کمک می کند. با وجود ویتامین آ سرشار، خرمالو برای بهبود دید مفید بوده و آنتی اکسیدان های موجود در آن از آسیب چشمی جلوگیری می کنند.
میوه خرمالو در تنظیم میزان قند خون و کاهش خطر ابتلا به دیابت تاثیر زیادی دارد. همچنین با کاهش التهاب، بهبود جای زخم و داشتن خاصیت ضد پیری، به داشتن پوستی سالم و شاداب کمک می کند. خرمالو خاصیت ضد التهاب، ضد سرطان و کنترل وزن دارد. با تقویت سیستم ایمنی، کمک به گوارش، داشتن آنتی اکسیدان برای حفاظت بدن در برابر استرس اکسیداتیو، خرمالو از بسیاری از بیماری های مزمن جلوگیری می کند.
سوالات متداول
بهترین زمان خوردن خرمالو چه زمانی است؟
بهتر است خرمالو صبح زود و با معده خالی خورده نشود. خوردن خرمالو با حالت ناشتا می تواند باعث به وجود آمدن عوارضی مثل حالت تهوع شود. بنابراین بهترین زمان مصرف خرمالو به عنوان میان وعده در هنگام ظهر، عصر و شب است. اگرچه، توصیه می شود از خوردن خرمالو در شب و قبل از خواب خودداری کنید چراکه می تواند باعث افزایش ناگهانی قند خون شود.
آیا خرمالو برای افراد دیابتی مفید است؟
در آزمایشی درباره افراد مبتلا به دیابت دریافتند که افزایش فیبر غذایی محلول در رژیم غذایی، تاثیر چشم گیری در تنظیم قند خون می گذارد. از آنجایی که خرمالو دارای مقدار زیادی فیبر محلول است، افراد مبتلا به دیابت می توانند از خواص خرمالو برای دیابت بهره مند شوند. اگرچه خرمالو مانند همه میوه ها دارای قند است و باید به صورت کنترل شده خورده شود.
منابع