افرادی که به دیابت نوع 1 مبتلا هستند برای تنظیم قند خون خود بایستی بین رژیم غذایی خود و داروهای مصرفی تعادل ایجاد کنند. زیرا مدیریت سطح گلوکز خون از تشدید عوارض این بیماری جلوگیری خواهد کرد.
کلید حفظ سلامتی در این افراد، داشتنن یک رژیم غذایی مناسب دیابت نوع 1 است. در واقع آگاهی از اینکه چه غذاهایی بخورند و از کدام مواد غذایی اجتناب کنند و این نکات را چگونه برنامه ریزی کنند.
_1648841075.jpg)
رژیم غذایی دیابت نوع 1 چگونه است؟
غلات کامل، تخم مرغ و سبزیجات غیر نشاسته ای می توانند جزئی از برنامه غذایی دیابت نوع 1 باشند. این افراد ضمن پیروی از رژیم غذایی سالم، وزن متوسطی خواهند داشت و کلسترول و فشار خونشان نیز کنترل خواهد شد. آن ها باید یاد بگیرند که از وعده های غذایی کوچک لذت ببرند.
عدم تعادل بین غذای مصرفی و انسولین، هیپوگلیسمی یا قند خون پایین را به دنبال خواهد داشت. این مسئله توجه به مصرف منظم وعده های غذایی و میان وعده ها را در افراد مبتلا به دیابت نشان می دهد. یکی دیگر از مواردی که باید در سبک زندگی این افراد مورد توجه قرار گیرد، فعالیت بدنی روزانه است.
تا به امروز رژیم غذایی استانداردی برای دیابت نوع 1 شناخته نشده است. طبق گفته انجمن دیابت آمریکا (ADA) نیازهای افراد مختلف نسبت به درشت مغذی ها متفاوت است و همین امر باعث می شود که تغذیه از فردی به فرد دیگر متفاوت باشد. تنها می توان در این زمینه توصیه های کلی که شامل باید ها و نبایدهای تغذیه دیابت نوع 1 است بیان نمود.
در رژیم غذایی دیابت نوع 1 چه بخوریم؟
دستورالعمل های زیر می تواند مبنایی برای وعده های غذایی باشد:
-
انتخاب غذاهای پروتئینی سالم
یکی از راه های تعادل قند خون، استفاده از مواد پروتئینی در هر وعده غذایی است. برای این منظور باید حتما از منابع پروتئینی سالم استفاده شود. نمونه هایی از آن ها عبارت است از:
- گوشت قرمز بدون چربی
- گوشت مرغ بدون چربی
- ماهی
- تخم مرغ
- لوبیا
- توفو
- انواع آجیل
- مواد لبنی کم چرب
- دانه ها
-
مصرف فراوان سبزیجات غیر نشاسته ای
طبق گفته انجمن دیابت آمریکا ،رژیم هایی که تمرکز اصلی آن ها بر مصرف مواد غذایی گیاهی است مانند رژیم های مدیترانه ای، گیاهخواری و وگان، در کاهش وزن، کاهش فشار خون و دیابت موثر هستند.
استفاده از سبزیجات غیر نشاسته ای در رژیم غذایی دیابت نوع 1 می تواند به تامین فیبر مورد نیاز بدن کمک نماید و نسبت به سبزیجات نشاسته ای، تاثیر کمتری بر قند خون داشته باشد.
نمونه هایی از سبزیجات غیر نشاسته ای عبارتند از:
- کاهو
- کلم پیچ
- اسفناج
- کلم
- اسفناج
- فلفل دلمه ای
- کدو سبز
- بادمجان
- لوبیا سبز
- کلم بروکلی
- گل کلم
- قارچ
نمونه سبزیجات نشاسته ای عبارتند از:
- سیب زمینی
- ذرت
- کدو تنبل
البته افراد اگر بتوانند قند خون خود را کنترل نمایند می توانند میزان کمی از سبزیجات نشاسته ای را در رژیم غذایی خود داشته باشند.
بخوانید: راهنمای تغذیه انجمن دیابت آمریکا برای دیابت نوع 1و 2
-
لوبیا و حبوبات، آجیل و دانه ها
مصرف لوبیا، حبوبات، مغزها و دانه ها به دلیل این که سرشار از فیبر هستند باعث کاهش روند ترشح قند خون می شوند. آن ها همچنین سرشار از پروتئین هستند. نمونه هایی از آن ها را در زیر معرفی نموده ایم:
- آجیل ها: گردو، فندق و بادام
- دانه ها: تخمه آفتابگردان، تخمه کدو تنبل، شاهدانه و چیا
- لوبیا و حبوبات: لوبیا چیتی، لوبیا سیاه، لوبیا گاربانزو(نخود)، عدس
-
انتخاب غلات کامل
چه افراد دیابتی و چه افراد غیر دیابتی بایستی در رژیم غذایی خود سعی کنند غلات کامل را جایگزین غلات تصفیه شده نمایند. زیرا غلات کامل علاوه بر این که حاوی کربوهیدرات هستند سرشار از فیبر می باشند که باعث می شود نسبت به غلات تصفیه شده تاثیر بهتری در کنترل قند خون داشته باشند.
با این وجود افراد مبتلا به دیابت نوع 1 هنوز هم باید مراقب حجم وعده های غذایی خود باشند و تاثیر آن ها را مدنظر قرار دهند.
نمونه های غلات کامل عبارتند از:
- برنج قهوه ای
- نان و ماکارونی تهیه شده از غلات کامل
- بلغور جو دو سر
- گندم سیاه
- ارزن
- کینوا
-
انتخاب چربی های سالم
اگر چربی های سالم در تغذیه افراد دیابت نوع 1 گنجانده شود، آن ها احساس سیری بیشتری خواهند داشت و از پرخوری و مصرف حجم زیاد کربوهیدرات رها خواهند شد.
نمونه چربی های سالم عبارتند از:
- روغن زیتون و زیتون
- ماهی های چرب مثل سالمون و ماهی تن
- آجیل ها
- آووکادو
- دانه ها
-
نوشیدن آب و مایعات فراوان
بدن افراد دیابتی باید هیدراته بماند تا قند خون آن ها بیش از حد افزایش پیدا نکند. بهترین انتخاب برای این امر، آب است. البته برای تنوع می توانند از برش میوه هایی مثل مرکبات و یا نعناع در آب مصرفی استفاده کنند. چای گیاهی هم یکی دیگر از انتخاب های مناسب است.
_1648841359.jpg)
از مصرف کدام مواد غذایی در رژیم غذایی دیابت نوع یک خودداری کنیم؟
مواد غذایی زیر تاثیر منفی بر سطح سلامت افراد دیابتی داشته و باعث تشدید علائم و عوارض آن ها می شود. لذا باید از مصرف آن ها اجتناب نمود و یا به حداقل ممکن رساند:
- غذاهای فوق فرآوری شده که حاوی نمک، چربی و کالری بالایی هستند و باعث افزایش ناگهانی قند خون می شوند.
- غذاهای سرخ شده که سرشار از چربی های ترانس هستند
- تمام انواع آبمیوه ها
- انواع نوشابه
- نوشیدنی های رژیمی
- غلات تصفیه شده مثل برنج سفید، نان و ماکارونی تهیه شده از آرد سفید
- مواد غذایی شیرین مثل شیرینی، کیک، آبنبات و بیسکویت
- نوشیدنی های الکلی
- میوه هایی که قند بالایی دارند مثل موز، آناناس، انبه