کبد چرب به وضعیتی گفته می شود که در آن کبد بیش از اندازه نرمال چربی ذخیره می کند. اما می توان با یک رژیم غذایی سالم از کبد چرب پیشگیری یا آن را درمان کرد. برای داشتن کبد سالم باید مصرف بعضی غذاها را افزایش دهید و از برخی مواد غذایی پرهیز کنید.
از آنجایی که تغذیه در بیشتر موارد عامل اصلی بیماری کبد چرب است، آشنایی با غذاهای مفید برای کبد چرب گامی مهم برای درمان به شمار می رود.
کبد چرب چیست؟
بیماری کبد چرب به این معنی است که چربی زیادی در کبد ذخیره شده است. این بافت چربی در طولانی مدت عوارض جدی برای سلامتی فرد دارد. زخم های کبدی، التهاب و سیروز از عوارض کبد چرب هستند. بیماری کبد چرب با توجه به عامل ایجاد کننده وضعیت، به دو نوع کبد چرب الکلی و غیر الکلی دسته بندی می شود. در افراد مبتلا به کبد چرب غیر الکلی، می توان از طریق اصلاح رژیم غذایی از پیشرفت بیماری جلوگیری کرد.
رژیم غذایی کبد چرب
مصرف غذاهای مغذی روشی ساده اما موثر برای بهبود کبد چرب است. بسیاری از این غذاها دارای ترکیباتی مثل آنتی اکسیدان هستند. آنتی اکسیدن ها با کاهش التهاب، استرس اکسیداتیو و آسیب سلولی از کبد در برابر عوارض احتمالی محافظت می کنند.
غذاهای فیبردار در کنترل وزن و کارکرد صحیح کبد موثرند. به علاوه هر غذای دارای پروتئین و چربی های سالم در یک رژیم غذایی مناسب برای کبد چرب توصیه می شود.
بخوانید : کبد چرب گرید 1: علائم و نشانه ها، تشخیص، پیشگیری و رژیم غذایی
برای کبد چرب چی بخوریم؟
بهترین غذاها برای کبد چرب، غذاهای سرشار از پروتئین، فیبر و اسیدهای چرب امگا 3 هستند. سبزیجات به دلیل داشتن فیبر از ذخیره شدن چربی بیشتر در کبد جلوگیری می کنند.
تحقیقاتی درباره تاثیر غذاها در کبد چرب نشان می دهد سبزیجات برگ دار در پیشگیری از کبد چرب موثر هستند. از طرفی مصرف غذاهای مفید در کاهش التهاب برای افراد مبتلا به بیماری کبد چرب ضروری است. بهترین غذاها برای کبد چرب عبارتند از:
- سبزیجات
- لوبیا
- ماهی
- مغزها
- چربی های غیراشباع (مثل روغن زیتون)
- سیر
- اوتمیل
- چای سبز
بخوانید :کبد چرب گرید 2 چیست: علائم، راههای پیشگیری، درمان و رژیم غذایی
غذاهای مفید برای کبد چرب
در انتخاب مواد غذایی ویژگی هایی مثل فیبر، پروتئین و آنتی اکسیدان بالا را در نظر بگیرید. بهترین غذاها برای کبد چرب غذاهایی هستند که کمترین روغن اشباع و قند را دارند.
سبزیجات مثل کلم، بروکلی و اسفناج را در رژیم غذایی خود قرار بدهید. از روش های سالم تر پخت و پز مثل آبپز و بخارپز کردن استفاده کنید. در غیر این صورت روغن زیتون را جایگزین روغن ترانس کنید.
بخوانید: کبد چرب گرید 3: علائم، عوارض، پیشگیری، درمان و رژیم غذایی
بهترین سبزی برای کبد چرب
سبزیجات چلیپائی منبع غنی نوعی آنتی اکسیدان به نام گلوتاتیون هستند. این آنتی اکسیدان با تحریک آنزیم های کبد به پاکسازی ترکیبات سمی در بدن کمک می کند.
به همین دلیل، سبزیجاتی مثل اسفناج، کلم و گل کلم خواص زیادی برای کبد چرب دارند. یکی دیگر از بهترین سبزیجات برای کبد چرب، بروکلی است. بروکلی دارای فیبر بالا و خاصیت سم زدایی دارد.
خاکشیر برای کبد چرب
خاکشیر یکی از درمان های سنتی برای کبد چرب است. خاکشیر خاصیت ضد التهابی دارد و برای پاکسازی کبد توصیه می شود. اگر به دنبال روشی طبیعی برای پاکسازی کبد یا درمان کبد چرب هستید، خاکشیر را به روتین غذایی خود اضافه کنید. خاکشیر در کارکرد دستگاه ادراری تاثیر مثبت می گذارد و در سم زدایی بدن نقش مهمی دارد.
خاکشیر برای کبد چگونه مصرف کنیم؟
نوشیدن جوشانده خاکشیر در صبح و ناشتا بهترین زمان محسوب می شود. می توانید خاکشیر را در آب ولرم حل کنید، اما نوشیدن آب سرد در اول صبح تاثیر منفی روی سلامتی می گذارد. دو قاشق غذاخوری خاکشیر را در آب جوش بریزید و دم کنید. برای افزایش تاثیر خاکشیر برای کبد چرب، می توانید آبلیمو تازه، عرق ترنجبین، شاتره یا کاسنی را به آن اضافه کنید.
لوبیا برای کبد چرب
انجمن گوارش و کبد آمریکا توصیه می کند برای درمان کبد چرب، مصرف گوشت قرمز و چربی اشباع شده را کاهش دهید. یکی از راه های جایگزین کردن گوشت قرمز، به کارگیری منابع پروتئین سالم و بدون چربی است. حبوباتی مثل لوبیا، عدس و نخود برای کبد چرب مفید هستند. این حبوبات به دلیل داشتن چربی کم و فیبر بالا، از بهترین غذاها برای کبد چرب به شمار می روند.
چای سبز برای کبد چرب
چای سبز برای لاغری، بهبود گوارش و تصفیه خون خواص زیادی دارد. چای سبز نوشیدنی فرآوری نشده بوده و از برگ های اکسید نشده تهیه می شود.
به دلیل وجود ترکیبات مفیدی از جمله آنتی اکسیدان و پلی فنل ها، این چای در کاهش وزن و پاکسازی کبد موثر است. چای سبز باعث کاهش کلسترول در بدن می شود که تاثیر مستقیمی در بهبود کبد چرب دارد.
خواص سیر برای کبد چرب
مصرف سیر باعث کاهش چربی در کبد و عوارض بیماری کبد چرب می شود. تحقیقاتی نشان می دهد خوردن سیر در افراد مبتلا به کبد چرب غیر الکلی باعث کاهش چربی و لاغری می شود.
یکی دیگر از فواید سیر برای کبد چرب، تنظیم قند خون است. آنتی اکسیدان های موجود در سیر برای کاهش التهاب در کبد چرب مفید هستند.
صبحانه مناسب برای کبد چرب
نان جو دوسر، پنیر، شیر کم چرب و شیر بادام غذاهایی هستند که در یک صبحانه مناسب برای کبد چرب مجاز هستند. از نان گندم و خوراکی های شیرین و چرب مثل خامه و مربا پرهیز کنید. قند طبیعی، مثل عسل و خرما، به میزان کنترل شده مصرف شوند.
قهوه بدون شیرین کننده در بهبود کبد چرب تاثیر مثبت می گذارد. اوتمیل، کره بادام تلخ، دانه چیا و چای سبز سایر صبحانه های مفید برای کبد چرب هستند.
برای کبد چرب چی نخوریم؟
همانطور که خوردن غذاهای مناسب می تواند باعث پیشگیری و درمان کبد چرب شود، پرهیز از غذاهای مضر هم نقش مهمی در بهبود کبد چرب دارد. غذاهای فرآوری شده، چربی های مضر و کربوهیدرات می توانند منجر به ذخیره چربی بیشتر در کبد شوند. در ادامه به غذاهای مضر برای کبد چرب می پردازیم.
شکر و شکر افزودنی
افراد مبتلا به بیماری کبد چرب باید مصرف شکر را به کلی حذف یا بسیار محدود کنند. مصرف شکر افزودنی بیش از حد قند خون را بالا می برد و باعث افزایش چربی در کبد می شود.
بیشتر محصولات غذایی از جمله بستنی، آبمیوه، نوشابه و سایر خوراکی ها دارای شکر افزودنی هستند. علاوه بر این شکر موجود در قهوه و چای هم تاثیر زیادی در قند خون می گذارد. پرهیز از سایر قندها، مثل فروتکوز هم در درمان کبد چرب موثر است.
الکل
مصرف بیش از حد الکل یکی از عوامل اصلی کبد چرب است. الکل تاثیرات مخربی روی کبد می گذارد که می تواند منجر به از کارافتادگی کبد شود. این بیماری کبد چرب الکلی نامیده می شود. افراد در معرض ابتلا به کبد چرب باید از مصرف نوشیدنی های الکلی پرهیز کنند.
کربوهیدرات پالایش شده
کروبوهیدرات پالایش شده در نان، ماکارونی و برنج وجود دارند که از منابع عمده رژیم غذایی ما هستند. فیبر در کربوهیدرات فرآوری شده از بین می رود. این ویژگی کربوهیدرات باعث بالا رفتن قند خون در بدن می شود.
تحقیقاتی درباره افراد مبتلا به کبد چرب نشان می دهد افرادی که مصرف کربوهیدرات کمی داشتند با ریسک سندروم متابولیک پایین تری مواجه بودند. کربوهیدرات پالایش شده را با سیب زمینی، حبوبات و غلات سبوس دار جایگزین کنید.
غذاهای مضر برای کبد چرب
غذاهایی که چربی اشباع، قند و کربوهیدرات بالا دارند برای کبد چرب مضر هستند. بیشتر این غذاها منجر به اضافه وزن می شوند که عامل بیماری کبد چرب به شمار می رود. یکی از راه های درمان فوری کبد چرب، لاغری سریع است. حذف غذاهای پرکالری یا پرچربی، اصلی ترین اقدام برای کاهش وزن محسوب می شود. غذاهای مضر برای کبد چرب عبارتند از:
- گوشت قرمز و پرچرب
- پنیر پرچرب
- ماست (به جز محصولات کم چرب)
- فست فود
- خوراکی ها و نوشیدنی های سرشار از قند
- سوسیس و کالباس
- میوه خشک
- نان (به جز نان سبوس دار)
میوه های مضر برای کبد چرب
مصرف بیش از حد میوه های دارای قند فروکتوز از جمله میوه خشک و کشمش، در کبد چرب باعث افزایش التهاب می شود. فروکتوز شیرین قند طبیعی بوده و چربی خون را بالا می برد. در نتیجه در فرایند تصفیه خون در کبد، میزان چربی مازاد ذخیره می شود. خرما، سیب خشک، گلابی و آلو میوه هایی هستند که باید به مقدار متناسب مصرف شوند.
قهوه برای کبد چرب مضر است؟
نوشیدن روزانه قهوه از کبد در برابر بیماری کبد چرب محافظت می کند. تحقیقات آماری نشان می دهد مصرف مداوم قهوه باعث کاهش ریسک کبد چرب غیر الکلی می شود. علاوه بر این، قهوه از پیشرفت کبد چرب به بیماری سیروز (از کارافتادگی حاد کبدی) جلوگیری می کند. قهوه تعداد آنزیم های ناهنجار کبد در افراد دارای ریسک ابتلا به کبد چرب را کاهش داده و به همین دلیل ضرری برای کبد ندارد.
ناشتا برای کبد چرب چی بخوریم؟
برای یک دمنوش مفید برای کبد چرب، آب لیمو تازه را توی آب گرم بریزید و صبح در حالت ناشتا بخورید. ثابت شده است با مصرف آب لیمو، کبد آنزیم های سالم بیشتری تولید می کند.
چای سبز یکی دیگر از نوشیدنی های مفید برای کبد چرب است. چای سبز آنتی اکسیدان های زیادی از جمله کاتچین دارد که ضد التهاب هستند. تحقیقات نشان می دهد آنتی اکسیدان ها در بهبود علائم کبد چرب موثرند.
برای پاکسازی کبد چرب چی بخوریم؟
کارکرد اصلی کبد پاکسازی سیستم بدن با تبدیل سموم به مواد زائد است و از این طریق خون را پاکسازی می کند. داشتن یک سبک زندگی سالم در حفظ سلامت کبد ضروری می باشد. بعضی از غذاها مثل سبزیجات، ماهی، سیر، مغزها، روغن زیتون و غلات سبوس دار برای پاکسازی کبد مفید هستند. سبزیجات و آب سبزیجات به دلیل تحریک آنزیم های کبدی باعث از بین رفتن سموم می شوند.
آب کرفس برای کبد چرب مفید است؟
سبزیجات به دلیل داشتن فیبر و آنتی اکسیدان برای کبد چرب مفید هستند. کرفس یکی از بهترین سبزیجات برای پاکسازی کبد به شمار می رود.
مطالعات نشان می دهند آب کرفس باعث کاهش چربی انباشته شده در کبد می شود. مواد مغذی موجود در کرفس از کبد محافظت می کنند. این مواد مغذی به ترشح بعضی آنزیم های کبدی کمک می کنند که در پاکسازی سموم کبد موثرند.
برای کبد چرب از چه نانی استفاده کنیم؟
کربوهیدرات فرآوری شده موجود در نان گندم برای کبد چرب مضر است. برای کاهش مصرف کربوهیدرات پالایش شده در رژیم غذایی خود، از نان سبوس دار استفاده کنید. کربوهیدرات از عوامل چاقی و کبد چرب به شمار می رود. علاوه بر این، نان جو در مقایسه با سایر نان ها ارزش غذایی بیشتری دارد. 100 گرم نان جو دارای 7 گرم فیبر مفید برای کبد چرب است.
برای کبد چرب از چه روغنی استفاده کنیم؟
مصرف روغن های غیراشباع را افزایش دهید. جایگرین کردن روغن اشباع شده مثل کره و گوشت پرچرب با چربی های غیر اشباع از جمله روغن زیتون، روغن ماهی و آووکادو، برای افراد مبتلا به کبد چرب مفید است. روغن کنجد و بادام از روغن هایی هستند که ضرری برای کبد چرب ندارند. یکی از دلایلی که رژیم مدیترانه ای برای کبد چرب توصیه می شود، وجود غذاهای دارای چربی غیر اشباع است.
سخن پایانی
تغییر رژیم غذایی در مراحل اولیه کبد چرب می تواند از بروز عوارض شدید تر آن در آینده جلوگیری کند. برای شروع، غذاهایی مثل سبزیجات، حبوبات و غلات سبوس دار را به عنوان منبع اصلی تغذیه خود در نظر بگیرید و از غذاهای پرچرب، کربوهیدرات و شکر پرهیز کنید. تغذیه سالم نه تنها در درمان کبد چرب موثر است، بلکه راهی طبیعی برای تنظیم قند و چربی خون است.
سوالات متداول
پنیر برای کبد چرب ضرر دارد؟
پنیر به عنوان یک محصول لبنی و دارای پروتئین برای کبد چرب مضر نیست. اگرچه، برای جلوگیری از چربی خون از پنیر خامه ای و پنیر چدار پرهیز کنید. پنیرهای پرچرب برای کبد چرب مضر هستند.
خرما برای کبد چرب ضرر دارد؟
خرما دارای قند فروکتوز بالا بوده و برای کبد چرب ضرر دارد. به خصوص خرمای خشک که قند متمرکز شده و بالاتری دارد.