یبوست یکی از مشکلاتی است که افراد دیابتی از آن شاکی هستند. دیابت به طور مستقیم یا غیر مستقیم می تواند فرد مبتلا را دچار یبوست کند. دیابت با افزایش مداوم قند خون و آسیب عصبی می تواند باعث ایجاد یبوست شود. به علاوه رژیم غذایی و داروهای مصرفی برای دیابت نیز می توانند عاملی برای بروز یبوست باشند.
می توان اقداماتی انجام داد تا علائم ناراحت کننده یبوست را تسکین داد. این مقاله به رابطه دیابت و یبوست پرداخته و به افرداد دیابتی کمک می کند تا در زمینه علل و درمان یبوست مرتبط با دیابت اطلاعات مفیدی کسب نمایند.
چه رابطه ای میان دیابت و یبوست وجود دارد؟
مطالعات انجام شده با موضوع کشف رابطه دیابت و یبوست نشان می دهند افراد دیابتی نسبت به سایر افراد بیشتر در معرض یبوست قرار دارند و 11 تا 56 درصد افراد مبتلا به دیابت درگیر یبوست هستند. یبوست مزمن هم افراد مبتلا به دیابت نوع 1 و هم افراد مبتلا به دیابت نوع 2 را تحت تاثیر قرار می دهد.
سطح بالای قند خون با کاهش آب بدن همراه است. اگر مایعات کافی برای آب از دست رفته مصرف نشود، یبوست ایجاد می شود. زیرا وقتی بدن کم آب می شود با باز جذب آب از روده بزرگ سعی می کند کمبود آب را جبران کند و نتیجه آن بروز یبوست است.
همچنین نوروپاتی دیابتی که به آسیب عصبی ناشی از افزایش قند خون در افراد دیابتی اشاره دارد، می تواند قسمت های مختلف بدن مانند دستگاه گوارش را درگیر نماید و با آسیب عصب واگ حرکت غذا در دستگاه گوارش را تحت تاثیر قرار دهد و در نتیجه فرد دیابتی دچار یبوست می شود.
مصرف سیگار، الکل، وعده های غذایی با حجم زیاد، مصرف ناکافی آب و رژیم غذایی ناسالم از عوامل تشدید نوروپاتی دیابتی و تشدید کننده یبوست ناشی از دیابت هستند. (گاستروپارزی یا فلج نام بیماری دیگری است که با آسیب عصب واگ ایجاد می شود و با ایجاد اختلال در عملکرد عصبی عضلانی معده موجب تنبلی و تاخیر در تخلیه معده می شود.)
ارتباط رژیم غذایی و یبوست در افراد دیابتی
لازم است که افراد مبتلا به دیابت برای کنترل وزن و جلوگیری از افزایش قند خون رژیم غذایی متعادلی داشته باشند. این نوع الگوی تغذیه به دلیل مصرف مواد غذایی سالم و متنوعی که سرشار از فیبر است می تواند در پیشگیری از یبوست مرتبط با رژیم غذایی در افراد دیابتی موثر باشد. آمارها نشان می دهد رژیم غذایی که سرشار از فیبر است می تواند باعث کاهش 10 درصدی سطح قند خون شود.
اغلب افراد فیبر کافی در رژیم غذایی خود ندارند. میزان فیبر توصیه شده 18 تا 30 گرم در روز است. فیبر نامحلول که از میوه ها، سبزیجات و غلات کامل تامین می شود در سلامت دستگاه گوارش و حرکت غذا به سمت روده ها موثر است.
علاوه بر این در افراد دیابتی که نسبت به گلوتن حساسیت دارند، محدودیت مصرف محصولات گندم می تواند منجر به افزایش احتمال یبوست مرتبط با دیابت باشد. در این زمینه نیز افزایش مصرف سبزیجات و هیدراته نگه داشتن بدن می تواند مفید باشد.
مصرف کافئین نیز به دلیل خاصیت ادرار آوری باعث کم آبی بدن و تجربه یبوست در افراد دیابتی خواهد شد.
بخوانید : رژیم های کاهش وزن مناسب افراد دیابتی کدامند؟
ارتباط داروهای دیابت و یبوست
_1652998551.jfif)
برخی از داروهایی که برای افراد مبتلا به دیابت تجویز می شود، می تواند عامل ایجاد دیابت باشد. یبوست ناشی از دیابت می تواند نتیجه مصرف داروهای ضد درد، آنتی بیوتیک ها و … باشد. ممکن است مصرف یک دارو تاثیری بر دستگاه گوارش نداشته باشد اما ترکیب آن ها و تداخل دارویی باعث ایجاد یبوست دیابتی باشد.
داروهای آنتی بیوتیک به دلیل تداخل با فلور روده برای افراد دیابتی مشکل ساز هستند و لازم است پس از اتمام دوره مصرف آن ها، افراد دیابتی برای بازگشت فلور باکتریایی روده شروع به مصرف پروبیوتیک نمایند.
در صورتی که احتمال می دهید علت یبوست مصرف دارو است می توانید با پزشک خود مشورت کنید تا ضمن بررسی های لازم، در صورت تایید درمان یا داروهای دیگری را جایگزین نماید.
آیا افراد دیابتی می توانند ملین مصرف کنند؟
مسهل یا ملین داروهای گوارشی هستند که برای رفع یبوست مورد استفاده قرار می گیرند. ملین ها انواع مختلفی دارند، مانند ملین های حجیم ساز، ملین های اسمزی و ملین های محرک که هر کدام به نحوی در کاهش یبوست و تخلیه راحت روده ها کمک کننده هستند.
اما برخی ملین ها به دلیل تاثیری که بر افزایش قند خون دارند نمی توانند برای افراد مبتلا به دیابت مفید و سالم باشند.
ملین ها برای استفاده طولانی مدت مثل یبوست مرتبط با دیابت مناسب نیستند. زیرا مصرف دراز مدت آن ها ممکن است بی خطر یا موثر نباشد، بنابراین برای مصرف منظم ملین ها با پزشک معالج خود در ارتباط باشید.
درمان های خانگی یبوست مرتبط با دیابت
_1652998982.jfif)
راهکارهای ساده ای وجود دارد که می توان با انجام آن ها به حرکات طبیعی روده ها و درمان یبوست کمک کرد. آن ها شامل:
- نوشیدن آب فراوان
- مصرف فیبر بیشتر در رژیم غذایی
- انجام فعالیت ورزشی بیشتر که با افزایش توده عضلانی و کاهش مقاومت به انسولین موجب کاهش سطح قند خون می شود و احتمال یبوست ناشی از دیابت را کاهش می دهد.
- کنترل سطح قند خون ضمن جلوگیری از یبوست، خطر سایر عوارض دیابت را نیز کاهش می دهد.
بخوانید : رژیم غذایی برای رفع یبوست | برای رفع یبوست چی بخورم؟
چه زمانی فرد دیابتی مبتلا به یبوست باید به پزشک مراجعه نماید؟
هر فردی ممکن است یبوست گاه و بی گاه را تجربه نماید. اما اگر یبوست با استفاده از درمان های خانگی که در بالا اشاره شد درمان نشد یا اگر بیش از چند روز ادامه دار بود و به ویژه اگر در مدفوع خون مشاهده شد لازم است حتما به پزشک مراجعه شود.